امراض روانی؛ فاجعه ای که افغانستان را خاموشانه تهدید می کند!

کابل(پژواک، ۷ میزان ۱۴۰۰): یک آگاه صحت روانی، از افزایش مشکلات روانی در بین مردم نگرانی کرده، می گوید که اگر جلو عواملی که باعث ایجاد مشکلات روانی نزد شخص می شوند گرفته نشود، آمار مبتلایان به آن، دو برابر شده و عواقب ناگواری را در پی خواهد داشت.

بیماری روانی، به طیف گسترده ای از ناراحتی های روانی گفته می شود که بر توانایی  فکر کردن، احساس کردن و رفتار تاثیر می گذارد  و فرد مبتلا، نمی تواند امور روزمره اش را به خوبی انجام دهد.

رفتار نامناسب، کناره گیری از دیگران، پرخاشگری، هذیان یا باورهای غلط، ناتوانی در تمرکز،  غمگینی و دلتنگی، فقدان علاقه یا از چیزی لذت نبردن، رفتار بزرگ منشانه، تحریک پذیری، نگرانی و بیقراری، تغییر سریع وزن، تفکرات هراس انگیز، ترس بیش از حد یا نگرانی یا احساس شدید گناه، تغییرات زیاد در عادت های غذا خوردن، جدایی از واقعیت (تصورات) توهم داشتن، خستگی مفرط، ناتوانی در مقابله با مشکلات روزانه و تشویش، خشم بیش از حد خصومت یا خشونت و افکار خودکشی، از علایم مشکلات روانی می باشند.

براساس معلوماتی که وزارت صحت عامه قبلاً ارایه کرده بود، ۴۶ درصد از جمعیت ۳۵ میلیونی این کشور، از سلامت روان برخوردار نیستند.

اما داکترعزیزالدین همت متخصص امراض صحت روانی و رئیس اتحادیه روان شناسان افغانستان، در مصاحبه اختصاصی با آژانس خبری پژواک گفت: «در کشورما که بیش از چهل سال جنگ و نا امنی وجود داشت، اقتصاد اکثر مردم خراب است، در دو سال اخیر بحران کرونا را سپری کردیم، باید بگویم که آمار مبتلایان به امراض روانی، بیشتر از چیزی است که از سوی وزارت صحت عامه ارایه شده است.»

وی به تغییر نظام سیاسی و مشکلاتی که در عرصه های مختلف پس از آن به میان آمده، اشاره کرد و افزود: «از روزی که نظام سیاسی کشور تغییر کرد، با وجودی که ناامنی ها کم شده؛ اما متاسفانه مردم ذهناً آرام نیستند، شما باور کنید فکتورهایی [عواملی] وجود دارند که باعث ایجاد دردسرهای روانی نزد مردم شده است و این مشکلات را افزایش داده اند.»

مشکلات اقتصادی و تاثیرات منفی آن بالای روان انسان

داکتر همت گفت که از دست دادن کار و وظیفه، عدم دریافت معاش و غیره، از عواملی اند که می تواند بالای روح و روان مردم تاثیر بد بگذارد و مشکلات روانی را افزایش بدهد.

وی گفت که اخیراً  چند تن به شمول یک سرباز اردوی ملی در مرکز و ولایت های کشور، به دلیل مشکلات اقتصادی دست به خودکشی زدند؛ حتماً این افراد از قبل نیز از مشکلات روانی رنج می بردند و با افزایش مشکلات اقتصادی، مشکل روانی شان تشدید یافته در نتیجه دست به خودکشی زده اند.

«زنان متضررترین قشر در هر زمان؛ خطر افزایش امراض روانی در نزد زنان و دختران بیشتر شده است.» 

به گفتۀ داکترهمت؛ درحال حاضر اکثر مردم این کشور، به یک نحو تشویش روحی و روانی دارند؛ اما زنان بیشتر با این مشکل مواجه اند.

وی افزود: «شما می دانید که بیشترین کسانی که در این شرایط متضرر شده اند،  قشر اناث می باشند، بیشترین تشویش را دختران ما دارند؛ زیرا پس از تغییر نظام سیاسی که دو ماه از آن سپری می شود، درخانه اند و هنوز هم زنان و دختران در مورد سرنوشت شان چیز نمی دانند، تاهنوز زنان  به کار شان نمی روند، دروس مکاتب دوره متوسطه و لیسه های دخترانه و پوهنتون های دولتی تاهنوز آغاز نشده اند.»

وی معطل قرار دادن آغاز کار، کارمندان زن، آغاز نشدن دروس پوهنتون ها و مکاتب دخترانه دورۀ لیسه و متوسطه را توجیه ناپذیر دانست و افزود: «تشویش خانم ها بیجا نیست؛ چرا که تصویری که از دور گذشتۀ حکومت طالبان به ذهن دارند، فکر می کنند این بار نیز با چنین مشکلی دچار می شوند، یکبار دیگر حق تحصیل، تعلیم و کار از آنها گرفته می شود و هرقدر که به انتظار قرار داده می شوند، شک شان به یقین مبدل می گردد.»

به گفته موصوف، هرقدر که به این مشکل خاتمه داده شود، نه تنها تشویش زنان و دختران، بلکه از خانواده های شان نیز رفع خواهد شد و برعلاوۀ آن، جامعه بالای حکومت اعتبار کرده و حمایت خود را از آن اعلام خواهند کرد.

تبلیغات منفی، ربایندۀ آرامش روح و روان انسان

داکتر همت به تبلیغات منفی، از طریق شبکه های اجتماعی اشاره کرده گفت: «از روزی که نظام سیاسی تغییر کرد، آنقدر تبلیغات منفی و غلط از طریق شبکه های اجتماعی گسترش یافته که انسان راه خود را غلط می کند، یک روز یکی آوازه می اندازد که طالبان دخترها را به پاکستان می برند، دیگه روز آوازه می شود که طالبان عسکری را جبری می سازد و دیگه روز یک نفر در فیسبوک نوشته می کند که طالبان خانه های مردم را تلاشی می کنند؛ درحالیکه همه شایعه است اما اعصاب و روان مردم را تخریش می کند.»

داکتر همت در ادامه افزود: «دوسال پیش وقتی که کرونا شیوع پیدا کرد، وزارت صحت عامه آنقدر تبلیغ کرد و از کرونا یک هیولا جور کرده بود؛ تقریباً اکثر مردم از آن می ترسیدند و اکثر مردم را تشویش گرفته بود، کسی یک ریزش عادی می کرد، فکر می کرد که کرونا گرفتیش و شما باور کنید، کسی را که کرونا می گرفت، از ترس زیاد سیر بسیار وخیم را تیر می کرد.»

وی پخش شایعات را عمل نادرست و ضد اسلامی و ضد انسانی خواند و گفت که نباید برای به دست آوردن اهداف خود، با صحت و روان مردم بازی کنند.

مولانا فضل الله نوری یک تن از عالمان دین نیز به تبلیغات منفی اشاره کرده گفت: «ما زیاد از تاریکی گپ می زنیم، از زشتی گپ می زنیم. ما در شرایطی هستیم که به کسانی نیاز داریم که مردم را از آینده امیدوار کنند، مردم از همه چیز دست کشیده اند، همه نا امید می شوند و به فشارهای روانی قرار دارند، مه از علمایی که اهل منبراند، خواهش میکنم که به مردم امید بدهند، مردم را بیشتر از این ناامید نکنند.»

داکترهمت گفت: «اگر جلو این عوامل گرفته نشود، باور کنید که آمار مبتلایان به امراض روانی، گسترش قابل ملاحظه خواهند یافت، من می توانم بگویم: امراض روانی، فاجعه یی است که افغانستان را خاموشانه تهدید می کند.»

وی با تاکید بر اینکه هرچه زودتر دروازه های مکاتب دختران و مراکز تحصیلات عالی باز شود و زنان به کارشان بیایند، علاوه کرد: «من به باور کامل می گویم که اگر امارت اسلامی این کارها را انجام دهد، در پهلوی اینکه در بین مردم خود محبوبیت حاصل می کنند، حمایت ملی و جامعه جهانی را نیز کسب  خواهند کرد. »

موصوف گفت که اگر جامعه جهانی حمایت شان را از دولت افغانستان اعلام کنند، در کنار برداشتن برخی تحریم ها، کمک های شان را آغاز خواهند کرد و وضعیت اقتصادی مردم بهتر خواهد شد.

این درحالی است که ذبیح الله مجاهد معین وزارت اطلاعات و فرهنگ، بارها تاکید کرده است که تمام حقوق شرعی زنان، برای شان داده می شود.

وی گفته است که زنان حق تعلیم، تحصیل و کار در عرصه های مختلف را خواهند داشت و حتی می توانند که تجارت کنند.

بازدیدها: 385