“سياستمداران هنوزهم خواب پيروزى را در سايۀ زورمندان مى بينند”

کابل، مزارشريف، جلال آباد، کندهار(پژواک١٥ميزان ٩٢): شمارى ازمردم، نامزد شدن شخصيت ها در انتخابات رياست جمهورى آينده را گام خوب ميدانند؛ اما برخى ديگر ميگويند که سياستمداران خواب موفقيت خود را در سايۀ افراد جنگى مى بينند.

بيش از ٧٠ تن، بسته های معلوماتی را به دست آورده بودند؛ اما ازاين جمله ٢٧ تن رسماً به حيث نامزدان رياست جمهورى سال ١٣٩٣ در دفتر کميسيون مستقل انتخابات ثبت نام نموده اند.

در جمع اين افراد سرشناس داکترعبدالله، استاد عبدالرب رسول سیاف، داکتر اشرف غنی احمدزی، قيوم کرزى، گل آغا شيرزى، عبدالرحیم وردک، سید اسحاق گیلانی، قطب الدین هلال، زلمى رسول، سردار نعيم نواسۀ محمد ظاهر شاه، انوارالحق احدى، هدایت امین ارسلا و داکتر فاروق اعظم شامل مى باشند.

مردم در مورد اين نامزدان و انتخابات رياست جمهورى آينده؛ نظريات متفاوت داشته، بعضى آنرا مثبت ارزيابى نموده؛ اما برخى ديگر آنرا خالى از مشکلات و چالش ها نمى دانند.

مرتضى ميرزاد باشندۀ کابل و رييس بنياد وارثين شهداى افغانستان ميگويد که نامزدان، يک قدم مثبت درجهت تحقق و توسعه ديموکراسى برداشته اند؛ چون براساس قانون اساسى، هر فردى که شايستگى زعامت را داشته باشد، حق دارد که خود را نامزد کند.

وى به آژانس خبرى پژواک گفت که اين، يک قدم خوب است که هموطنان در اين پروسۀ ملى برداشته اند و ميتوانند از اين طريق، سهم و نقش مثبت خود را به سوى همگرايى و وحدت ملى در کشور ايفا نمايند.

 ميرزاد علاوه کرد: “ما متاسفانه شرايط دشوارى را در کشور خود سپرى کرده ايم که هميشه انتقال قدرت، از طريق زور و تفنگ صورت ميگرفت، ولى امروز در شرايطى قرار گرفتيم که انتقال قدرت از طريق آراى مردم و مشارکت در پروسه هاى انتخابات  صورت ميگيرد؛ اين جاى بسا خُرسندى و افتخاراست.”

احسان الله فياض، استاد در مکتب نابينايان کابل گفت که در بين ٢٧ ترکيب، يکتعداد اشخاصى اند که شخصيت هاى خوب استند؛ اما متاسفانه که اينها متفرق اند.

وى افزود که اگر يک کس رييس جمهور تعيين شده، معاونين بسيار مستعد دارد که از خودش بيشتر در عرصۀ سياست ميداند، اين يک پراکندگى را نشان ميدهد.

به گفتۀ فياض، هرگاه آنها ميتوانستند دو- سه و يا حد اکثر پنج گروه ميداشتند؛ تمام نيروها در بين آنها منسجم ميشد؛ در اينصورت ملت هم ميتوانست که به آسانى تصميم بگيرد.

اين استاد گفت که متاسفانه دراين مدت، مسوولين سياسى و اجتماعى نتوانستند سازمانهاى سياسى و اجتماعى قوى را به وجود بياورند که مردم توسط آنها رهبرى شوند.

 به باور وى، پنج گروپ ميتوانست که سليقه هاى مختلف، ديدگاه هاى مختلف سياسى و اجتماعى، روش هاى اقتصادى، حمايت ها و تمويل کنندگان خارجى را در اطراف خود منسجم بکنند تا يکى از آنها انتخاب ميشد.

فياض افزود: “حالا اين ترکيب ها بسيار ضعيف جلوه ميکنند، بعضى جريان ها به گونۀ مثال داکتر عبدالله، نيروى زيادى را با خود منسجم کرده و قوى است؛ ببينيم که ديگر کدام ترکيب ميتواند در برابر وى رقابت ديگرى را شکل دهد.”

 وى اظهار اميدوارى کرد که حالا هم اين ٢٧ ترکيب بتوانند چند ائتلاف را تشکيل بدهند تا راى دادن را  براى مردم ساده بسازند.

 محمدنبى محصل پوهنځى حقوق پوهنتون ولايت بلخ گفت که اگرچه نامزدان و ترکيب هاى سياسى، از حيث شکل، جديد بوده؛ اما از لحاظ محتوا با انتخابات گذشته تفاوت زيادى ندارند.

وى افزود که حرکت هاى سياسى، هنوزهم در بين ملت راه پيدا نکرده که چهرۀ اصلى شان نمايان شود.

اين محصل گفت: “هنوزهم سياست در گرو بازيگران جنگى گذشته قرار دارد.”

محمد نبى علاوه کرد که بعضى از نامزدان انتخابات گذشته، شامل ترکيب سه گانه بودند که رنگ قومى و سمتى نداشتند و به همين علت ناکام شدند.

وى افزود: “حالا سياستمداران ما که در جنگهاى گذشته دخيل نبودند، همين راه براى شان باقى مانده که با زورمندان گذشته، ائتلاف تشکيل بدهند و اين را يک سند موفقيت بدانند.”

 محمد نعيم باشندۀ شهر ايبک مرکز سمنگان گفت که بدون ترکيب هاى متفاوتى که اکنون نامزدان رياست جمهورى تشکيل داده اند، راه ديگرى وجود نداشت. سياست چيزى را ميگويند که بخاطر به قدرت رسيدن، هرگونه ائتلافى را تشکيل نمايند.

به گفتۀ وى، واضح است که تمام نامزدان رياست جمهورى، از راه تشکيل مثلث قومى و سمتى وارد صحنه شده اند که در اصل راه خوبى نيست.

 اما داکترغلام رسول يکى از آگاهان امورسياسى در ولايت بلخ گفت که افغانستان به علت ساختار و ترکيب براى انتخابات رياست جمهورى از حيث سياسى پيشرفت نکرده، بلکه عقب مانده  و از همينرو معلوم ميشود که سياسيون و مردم، در کنار ترقى در يک دهۀ گذشته، در بخش پيشرفت سياسى ناکام شده اند.

وى افزود: “هنوزهم سياستمدارن دانا و ورزيده، خواب پيروزى را در سايۀ زورمندان و افراد جنگى مى بينند.”

اين آگاه امور سياسى، علاوه کرد که حالا توقع اين است که اگر سياستمداران دانا، اين زورمندان را براى افغانستان استعمال نمايند، کار مثبت است؛ درغير آن کشور بارديگر به چنگ زورمندان خواهد افتاد.

نصيراحمد تکسى ران در شهر کندهار نيز گفت که بعضى از نامزدان، کسانى را به حيث معاونين خود تعيين نموده اند که جنگسالار بوده و مرتکب جنايات جنگى شده اند.

وى افزود: “اين نامزدان، ميخواهند که به زور همين جنگسالاران، به قدرت برسند.”

ثواب خان محصل پوهنتون شيخ زايد ولايت خوست ميگويد که نفوذ جنگسالاران در بين نامزدان بيشتر است، يا خود آنها و يا هم معاونين شان جنگسالاران هستند.

 اين محصل مى افزايد که بيشتر معاونين با يک حزب و يا قومى بستگى دارند و توقع مردم اين بود که با گذشت زمان چهره هاى جنگى دور شوند، اما حالا که ديده مى شود، چنين نيست.

احمد الله احمدى يکى از نويسندگان ولايت خوست به اين نظر است که نامزدان به هدف منافع شخصى و چوکى، نامزد شده اند و بعداً آشکار خواهد شد که بعضى از آنها از طريق معامله گرى به نفع نامزد ديگرى صرفنظر خواهند کرد.

 سيف الدين لودين يکى از کارمندان دولتى در کندهار گفت که توقع مردم اين بود که تعداد کم نامزدان،  براى رياست جمهورى ثبت نام ميکردند و مردم مى توانستند به سادگى از جمع آنها يکى را انتخاب نمايند.

وى علاوه کرد: “ترکيب معاونين نامزدان بر بنباد قومى و سمتى بوده، نه براساس شايستگى، فهم و اهليت و اين ترکيب، مردم را نگران کرده است.”

محمد انور سلطانى استاد سابق پوهنتون ننگرهار نيز گفت که انتخابات، زمانى لذت بخش و درست بوده ميتواند که تعداد نامزدان کم باشد.

اين آگاه امور افزود که براى انتخابات رياست جمهورى، تعداد انگشت شمار اشخاص قوى وجود دارند که احتمال برنده شدن يکى از آنها تصور ميرود.

وى از کسى نام نبرد و علاوه کرد که برخى افراد، بخاطر شهرت و يا معامله در کنار تعدادى از نامزدان قوى، قرار ميداشته باشند.

 احسان الله باشندۀ شهر جلال آباد مرکز ننگرهار، به اين نظر است که رييس جمهور کرزى و بعضى گروه هاى ديگر، ميخواهند که انتخابات داير نشود و مى کوشند که شرايط براى عدم تدوير انتخابات فراهم گردد.

وى از همۀ نامزدان ميخواهد که به شفافيت انتخابات توجه بيشتر نمايند؛ چرا که برخى حلقات با دست باز ميخواهند يا انتخابات داير نشود و يا هم به دور دوم برود.

امیرشریف استاد پوهنتون ولايت بامیان گفت: “هرچند با توجه به نامزدان و معاونين سرشناس
  و مطرحی که به میدان آمده اند، اوضاع فقط به نفع رقابت تنگاتنگ بین چند تیم خواهد بود، نه دو تیم یا یکه تازی یک تیم.”

وی به این باور است که انتخابات سال آينده، انتخابات جالب و پر تب وتابی خواهد بود.

اما خیرالله حمیدی يکى از فرهنگيان باميان، در مورد ترکیب غیرمتجانس نامزدان گفت که درين دور، چنان پراکندگی آرا  به وجود خواهد آمد که انتخابات را به سادگی به دور دوم خواهد کشانيد.

به باور وى، کسانی خودرا به حیث رييس جمهور و معاون نامزد نموده اند که بسیاری آنان را مردم نمى شناسند و مردم را گیچ کرده که به کی رای بدهند؟

فريد الله احمدزى باشندۀ گرديز مرکز ولايت پکتيا ميگويد که نامزد ها مشکلات زيادى دارند، اما با آنهم افغانها اميد دارند که هر کدام آنها پيروز شوند، بايد تحويل و دگرگونى به ميان آورند.

 وى گفت: ((افغانها حالا فهميده اند که براى نامزد ها بدون درک و فهم راى نخواهند داد.))