کابل (پژواک، ۲۵ دلو ۱۴۰۱): برخی‌ها با حاکمیت دوبارۀ امارت اسلامی در افغانستان گمان می‌کردند که دیگر سینما جایی در کشور نداشته باشد؛ اما خلاف گمانه‌زنی‌ها در این مدت نُه فلم ساخته شده و جشنواره‌یی نیز در سینمای آریانا برگذار گردیده‌است، اما سینماگران این مقدار کار را کافی نمی‌دانند.
اسناد رسمی نشان می‌دهد که شاه امان‌الله برای نخستین بار پروجکتور سینمایی را با خودش از سفر اروپا در سال ۱۹۲۸ وارد افغانستان کرد و در این سال نخستین فلم در پغمان در میان عموم مردم برای به نمایش گذاشته شد.
بعدها بیشتر سالن‌های سینما در دهۀ دموکراسی (از سال ۱۹۶۵ الی ۱۹۷۱) آغاز به کار کردند و تا اوایل دهۀ هفتاد هجری شمسی، بیشتر از ۳۰ سالن سینما در سرتاسر کشور وجود داشت که اکثر آن بعدها از فعالیت باز ماند و یا هم در جنگ‌های داخلی تخریب شد.
با این حال، قاری ولی‌گل جواد رئیس امور کلتوری شاروالی کابل می‌گوید که حالا در سطح شهر کابل ۵ سینما وجود دارد که از این میان یگانه سینمای فعال، سینمای آریانا است و متباقی آن در زمان حکومت گذشته از فعالیت باز مانده‌است.
در دورۀ اول حکومت امارت اسلامی در دهۀ ۱۹۹۰ تماشای فیلم، موسیقی و تلویزیون ممنوع بود اما حالا علاوه بر اینکه تماشای فلم ممنوع نیست، بلکه در این مدت نُه فلم توسط افغان فلم که یک نهاد دولتی است، ساخته شده و شاروالی کابل می‌گوید که برای توسعه و فعال نگه‌داشتن سینماها تلاش خواهد کرد.
عبدالعظیم کریمی، آمر تولید و تخنیک ریاست افغان فلم که بیش از ۲۰ سال می‌شود در این نهاد کار کرده می‌گوید، با حاکمیت دوبارۀ امارت اسلامی در افغانستان، افغان فلم توانسته نُه برنامه فلم به نام‌های «زندان بگرام، پل کمپنی، شاهراه سالنگ، دیوارهای استنادی کابل، کارکردهای ریاست افغان فلم، یک روز کاری قوماندان امنیه، باغبان دولتی، ساتونکی و نهم سنبله» را تهیه و تولید کند.
به گفتۀ او، با آمدن تحول در کشور تعدادی از سینماگران کشور را ترک کردند و تعداد محدودی که باقی مانده کارهایی را روی دست دارند، اما مشکلات اقتصادی موجود می‌باشد.
کریمی افزود، سینما و فلم‌سازی بدون پول ممکن نیست و تاکنون کدام بودجۀ عادی و یا انکشافی هم برای تهیه و تولید فلم از سوی حکومت سرپرست در نظر گرفته نشده‌است.
او همچنان در پاسخ به این پرسش که آیا برای کار فلم‌سازی کدام ممانعتی وجود دارد یا خیر افزود، تا حال او شاهد کدام ممانعتی از سوی حکومت نبوده و تعدادی اگر با کدام ممانعتی روبه‌رو شده‌اند، شاید شد‌ندشدهشاد خودسرانه و بدون اینکه از مجرای قانونی پیش بروند و افغان فلم را در جریان بگذارند، اقدام به فلم‌سازی کرده باشند.
از سویی‌هم، رحمت‌الله خوستی، معاون اتحادیۀ سینماگران می‌گوید که تولید سریال «راه‌پاک» به همکاری رادیو و تلویزیون ملی و برگزاری جشنوارۀ «دید نو» از جمله موضوعات مهم در بعد از حاکمیت امارت اسلامی در بخش سینما بود و افزود که وضعیت سینما در افغانستان به طرف خوب‌تر شدن روان است.
به گفتۀ او، در گذشته سریال‌هایی نشر می‌شد که با جامعه و فرهنگ افغانی برابر نبود و در بعضی موارد حتا به یک ملیت، زبان، قوم و سمت توهین می‌شد اما اکنون این گونه موارد وجود ندارد.
خوستی با اشاره به اینکه در گذشته‌ها بیشتر مردم سریال‌ها را تماشا نمی‌کردند چون مطابق فرهنگ افغانی نبود، افزود «باید تولید افغانی خود را داشته باشیم تا نماینده‌گی از فرهنگ افغانی ما بکند.»
او تصریح کرد، برای امارت اسلامی چیزی که مهم است فرهنگ افغانی و اسلامی است و آن‌ها حاضر هستند مطابق آن فعالیت داشته باشند.
در همین حال، میراحمد قادری، سینماگر با اشاره به اینکه تحولات سیاسی در کشور همواره سینما را با رکود مواجه کرده‌است گفت، همواره در هر حکومتی توجۀ کمتر به بخش سینما بوده‌است.
او اما افزود: «ما توقف نمی‌کنیم و کوشش می‌کنیم که در این راستا کار بکنیم؛ چون فرهنگ کشور معرف یک کشور است که از طریق سینما به نمایش گذاشته می‌شود.»
قادری در حالی که می‌گفت وضعیت فعلی سینما برای او قابل قبول نیست افزود، امارت اسلامی مطابق وعده‌هایی که داده بیشتر زمینه را برای کار سینماگران مساعد و در بخش‌های فرهنگی سرمایه‌گذاری بکند.
به گفتۀ قادری، هنگامی که امارت دوباره حاکم شد، اکثریت فکر می‌کردند که چیزی به نام سینما، فرهنگ و تلویزیون باقی نخواهند ماند، اما امروز همه شاهد فعالیت‌ها در این عرصه‌ها هستند.
از سویی‌هم، سید حبیب‌الله سادات، کارگردان و سینماگر با اشاره به اینکه در حال حاضر حمایت‌های مالی از سینما بسیار کم شده، از نهاد‌های فرهنگی و جامعۀ بین‌المللی خواست تا از سینمای افغانستان حمایت کنند.
او همچنان افزود، این مقدار فلم‌های تولیدشده در این مدت کافی نیست و باید در عرصۀ سینما توجۀ بیشتر صورت گیرد و فلم‌های بیشتری تولید شود.
با این حال، ولی‌گل جواد رئیس امور کلتوری شاروالی کابل می‌گوید، در سطح شهر کابل ۵ سینما وجود دارد که تمام آن‌ها در زمان حکومت گذشته از فعالیت باز مانده و یا تخریب شدند، اما یگانه سینمای فعال در حال حاضر سینمای آریانا است که در آن بعضی فلم‌ها به نمایش گذاشته می‌شود.
او افزود، با حاکمیت دوبارۀ امارت اسلامی تا کنون هیچ سینمایی تخریب نشده و امارت اسلامی مخالف آن نیست، فقط موضوعاتی باید نشر نشود که باعث صدمه زدن به فکر مردم و ترویج فرهنگ بیگانه‌گان گردد.
جواد افزود که پالیسی امارت اسلامی در قسمت سینما قطعاً از بین بردن آن نیست، فقط تلاش دارد تا نکات منفی حذف و سینما واقعاً از فرهنگ اسلامی و افغانی نماینده‌گی کند.
به گفتۀ او، کمیتۀ مشترک میان وزارت اطلاعات و فرهنگ، وزارت امر به معروف و نهی از منکر، شاروالی کابل و سایر ادرات ذیربط ایجاد شده تا بالای موضوعات فرهنگی بیشتر کار صورت بگیرد.
جواد افزود، مطابق پالیسی امارت اسلامی حالا اجازۀ کار برای زنان در سینما نیست اما اگر کدام مانع شرعی وجود نداشت، در آینده برای آن‌ها نیز اجازۀ کار در سینما داده خواهد شد.
در همین حال، شماری از فعالین مدنی و شهروندان می‌گویند که سینما تاثیر مثبت بر روشن ساختن اذهان مردم دارد.
وحید احمد الکوزی، فعال مدنی می‌گوید که سینما تاثیر مثبت بالای جامعه از بُعد فرهنگی و معنوی دارد و برای بیدار کردن اذهان افراد یک جامعه می‌تواند تاثیرات مثبت داشته باشد.
به گفتۀ او، سینما هم دلیلی برای جمع‌شدن و مکان تفریح برای مردم است و هم هنرمندان می‌توانند هنر خود را در انجا به نمایش بگذارند.
از سویی‌هم، رحمت‌الله باشندۀ کابل می‌گوید، در گذشته‌ها که سینما فعال بود، با وجود نکات منفی آن، نکات مثبت زیادی داشت و مردم از آن می‌آموختند.
او از امارت اسلامی خواست تا در بخش‌های فرهنگی بیشتر توجه کند و برای توسعه و فعال نگه‌داشتن سینماها بیشتر تلاش را به خرج بدهد.
Views: 243
تماس با ما
خبرنامه
ارسال گزارش
اپلیکیشن موبایل پژواک