پلخمری (پژواک، ۱۷ ثور ۱۴۰۴): حدود ۳۵ سال قبل در پی یک قضیۀ، دشمنی میان دو خانواده در قریۀ «گدالی» از درۀ قاسان ولسوالی ده‌صلاح ولایت بغلان آغاز شد؛ خصومتی که تاکنون ۱۲۰ کشته برجا گذاشته و هنوز هم پایان نیافته‌است، اما اکنون طرف‌های درگیر خواهان صلح و حل این دشمنی از طریق جرگه‌اند.
براساس معلومات، حدود ۳۵ سال قبل از امروز، میان دو خانواده بر سر ازدواج یک دختر در قریۀ گدالی از درۀ قاسان ولسوالی ده‌صلاح بغلان منازعه به میان آمده که در آن یک تن کشته شد.
پس از آن روز این منازعه به دشمنی مبدل شد که تاکنون ۱۲۰ تن در آن کشته شدهاند.
بزرگان قومی محل می‌گویند این طولانی‌ترین و خونین‌ترین دشمنی در سطح این ولایت است که داستان آن نزدیک به چهار دهه مانند افسانه‌ای بر زبان مردم جاری است.
یکی از باشنده‌گان این ولسوالی به‌نام ارباب بسم‌الله خان به آژانس پژواک گفت که این دشمنی میان خانواده‌های ارباب غیاث و مولا می‌باشد که بر سر ازدواج یک دختر به میان آمده‌است.
او افزود: «دختر خانوادهٔ ارباب غیاث می‌خواست با پسر دیگری ازدواج کند، اما خانوادهٔ مولا می‌خواست او را به یکی از پسران خودشان بگیرد. همین موضوع باعث درگیری میان دو خانواده شد. در این درگیری، جوانی از خانوادهٔ مولا که می‌خواست با آن دختر ازدواج کند، کشته شد و دشمنی آغاز گردید. روز بعد، در پی انتقام‌گیری، از هر دو طرف ۱۷ نفر کشته شدند.»
به گفتهٔ او، این دشمنی میان خانواده‌های ارباب غیاث و مولا حدود ۳۵ سال به طول انجامید و در این مدت، ۱۲۰ نفر از دو طرف کشته شدند.
به گفتۀ وی، به هر دو خانواده هیچ چیز باقی نمانده‌است، جوانان شان کشته شدند، بیوه‌های شان بی‌سرنوشت و نسل نو آنان در پنهانی زنده‌گی می‌کنند.
وی گفت، با حاکمیت امارت اسلامی که اکنون نگهداشتن سلاح ممنوع شده‌است، میان این خانواده‌ها رویداد تازه‌ای رخ نداده‌است، اما قبل از این هر روز به یکدیگر حمله می‌کردند.
داستان آغاز این دشمنی در روایت مردم محل، ابعاد و رنگ‌وبوی دیگری نیز دارد.
بشیرخان، از باشنده‌گان قریهٔ گدالی در درهٔ قاسان گفت که این دشمنی طولانی میان خانواده‌های ارباب غیاث و مولا با از بین رفتن جوانان‌شان تا اندازه‌ای کمرنگ شده، اما پایان نیافته‌است.
او افزود: «داستان اصلی چنین بود، پسری از قریهٔ گدالی که واسکت شیشه‌دار به تن داشت، در کنار دریا قدم می‌زد. نور بازتاب‌یافته از شیشه‌های واسکتش به چشمان دختری خورده بود. دختر این کار را عمدی پنداشته بود و موضوع را اعضای خانواده‌اش شریک ساخته بود، آن‌های نیز به این پسر بدگمان شده بودند، بالاخره میان این دو خانواده جنجال به‌وجود آمد. همان پسر واسکت‌پوش در این ماجرا کشته شد، و بعدتر در پی انتقام‌گیری، افراد دیگری نیز کشته شدند و این وضعیت تا امروز ادامه دارد.»
به گفتهٔ او، اکنون این دشمنی به نوه‌های این خانواده‌ها رسیده و حتی روزی پیش آمده که از هر دو طرف، ۲۹ نفر در یک روز کشته شدهاند. پس از آن نیز بر یکدیگر حمله کردند که در نتیجه‌اش ۱۷ نفر دیگر جان باخته‌اند و حتی همان دختری که بر سر آن این دشمنی به وجود آمده بود، نیز در این درگیری‌ها کشته شده‌است.
همچنان، ارباب میرزا رحیم یک باشندۀ دیگر قریۀ گدالی گفت، روایات تلخ این دشمنی طولانی هنوز هم در ذهن‌های شان باقی مانده اما تا کنون هیچ کس نتوانسته میان آن‌ها صلح برقرار کند.
وی افزود: «من خورد بودم که ارباب غیاث از ازدواج خواهرزادۀ نامزد شده اش با برادرزادۀ مولا انکار کرد، بر سر همین موضوع دشمنی آغاز شد و در این مدت افراد زیادی کشته شدند، گرچه بزرگان محل تلاش کردند تا میان شان صلح را برقرار کنند اما تصامیم شان مؤثر نبود، دوباره میان شان درگیری رخ داد و در سه دهۀ گذشته حدود ۱۲۰ تن هر از دو طرف در این دشمنی کشته شدهاند.»
موصوف می‌گوید، اکنون در هر دو خانواده چند نوجوان وجود دارند، شماری از آنان به خارج از کشور رفته و شماری دیگر شان شاید در داخل کشور باشند و می‌افزاید که اکنون امکانات صلح میان شان نیز زیاد شده‌است.
به گفتۀ وی، در زمان حکومت‌های گذشته چندین بار تلاش‌ها برای حل و فصل این دشمنی صورت گرفته، اما هر دو طرف به تصمیم جرگه احترام نگذاشته و با همدیگر درگیر شدهاند.
در همین حال، یکی از اعضای خانوادهٔ مولا که نخواست نامش در این گزارش ذکر شود، گفت در حالی‌که آن‌ها آن زمان هنوز به دنیا هم نیامده بودند، اما نیاکان شان برای آنان دشمنی را به جا گذاشته‌اند که لذت زنده‌گی را از نزد شان گرفته‌است.
وی افزود: «نیاکان ما بر سر نکاح یک دختر چنان دشمنی خونین را برای ما بجا گذاشته که من هیچ علاقۀ بحث در مورد آن ندارم، هر چیزی که شده خوب نشده، ما نسل جوان شوق ادامۀ این دشمنی را نداریم، این حقیقت تلخ نباید ادامه یابد، ما به همین عقیده هستیم که این دشمنی باید پایان یابد و خواهان پایان این دشمنی هستیم.»
با وجود اینکه او نمی‌خواست در این مورد بیشتر صحبت کند اما کوتاه‌تر گفت: « تک تک اعضای خانواده ما شخصیت بزرگی در جامعه بودند، اما آنان را از دست دادیم، می دانیم ادامه دادن چیزی که بد است، چرا باید ادامه پیدا کند؟ خودم شخصاً به حیث یک جوان تحصیل‌کرده نمی‌خواهم این کار ادامه پیدا کند، فکر می‌کنم که طرف مقابل هم به همین عقیده باشد که دیگر نباید هیچ اتفاقی بین ما رخ بدهد.»
پژواک تلاش کرد تا نظر اعضای خانوادۀ ارباب غیاث را با خود داشته باشد، اما با وجود تلاش‌های مکرر، موفق به برقراری تماس با آن‌ها نشد.
اما چرا چنین دشمنی‌هایی به وجود می‌آید و چگونه می‌توان به‌سرعت از ادامهٔ آن جلوگیری کرد؟
شاه‌زمان زمانی استادان یک پوهنتون خصوصی در بغلان و کارشناس مسایل حقوقی می‌گوید که اختلافات بین خانواده‌ها به دلیل بی‌سوادی، فقر، نادانی، تعصب و رسوم ناپسند به وجود می‌آید.
او می‌گوید، برای حل این‌گونه منازعات دو راه وجود دارد، یکی آن قانونی و دیگری هم مکلفیت اخلاقی می‌باشد.
موصوف گفت، حکومت مکلفیت قانونی دارد که به این گونه خصومات رسیده‌گی کند و در چارچوب قانون و شریعت راه‌حلی را برای آن جستجو کند و به گفتۀ او، مکلفیت اخلاقی باز بدوش متنفذین قومی و عالمان دینی می‌باشد که در ابتدا راه را برای گفتگو بین خانواده‌های متخاصم هموار کرده و سپس مشکلات به وجود آمده بین آن‌ها را حل کنند.
اما امارت اسلامی که راه را برای حل این‌گونه خصومت‌ها هموار کرده و در سه سال گذشته با وساطت متنفذین قومی و علمای دین، هزاران مورد منازعه را حل کرده است، آیا تا کنون در زمینۀ این حادثۀ بغلان چه اقداماتی انجام داده‌است؟
ملا عالم مجیدی، سخنگوی والی بغلان گفت، کمیته‌ای که برای حل دشمنی طولانی در درۀ قاسان تعیین شده‌است، در آیندۀ نزدیک کار خود را آغاز خواهد کرد.
او گفت: «تعدادی از دشمنی‌های قدیمی در بغلان حل شده‌است، برای حل این دشمنی قدیمی در ولسوالی ده‌صلاح، کمیته مشترک از متنفذین قومی و علمای دین تشکیل شده‌است، خود والی، معاون والی و سایر مسؤولین نیز تلاش‌های را برای حل این دشمنی آغاز کرده‌اند.»
مجیدی می‌گوید، در روزهای آینده یک نشست بزرگ بین این خانواده‌ها در اندراب برگزار خواهد شد که در آن توافقی به‌دست خواهد آمد که دیگر هیچ‌گاه مشکلی بین آن‌ها پیش نخواهد آمد.
مجیدی گفت، در آیندهٔ نزدیک هر دو خانواده برای آشتی آماده خواهند شد و تصمیمی میان آن‌ها گرفته خواهد شد که هیچ طرفی دیگر تلاشی برای حمله به طرف مقابل نخواهد کرد.
GET IN TOUCH
NEWSLETTER
SUGGEST A STORY
PAJHWOK MOBILE APP