مناسبت های ملی و مذهبی در هر کشور و جامعه وجود داشته و جزء افتخارات تاریخی جوامع بشری محسوب می گردد. این مناسبت ها ریشه در تحولات تاریخی، تمدن و فرهنگ ملت ها دارد. با توجه به متون تاریخی، تمام ملل جهان مناسبت های ملی و مذهبی را درج تقویم ملی خود نموده و به نحوی از این مناسبت ها یادبود و گرامی داشت به عمل میآورند.

چنانچه دیده می شود، در تناسب با سایر کشورها و جوامع، در افغانستان این مناسبت ها بیشتر است و بیشتر و متفاوت تر نیز تجلیل و بزرگداشت می شود. مناسبت بیست و هشتم اسد، سال روز استرداد استقلال کشور، هژدهم سنبله سال روز شهادت قهرمان ملی کشور شهید احمد شاه مسعود و آغازین روز هفته شُهدا و دهم محرم سال روز عاشورای حسینی، مناسبت ها و روز های ملی و مذهبی استند که بگونه متفاوت با سایر مناسبت ها در کشور تجلیل و گرامی داشت می شوند.

بیست و هشتم اسد، روز استرداد استقلال کشور به مثابه یک روز بزرگ تاریخی شامل تقویم ملی کشور بوده و به پاس رشادت ها و قهرمانی های قهرمانان جنگ استتقلال در رأس غازی امان الله خان، این روز همه ساله گرامی داشت و تجلیل می گردد. در بیشتر از یک سده گذشته، تمامی حکومت ها و رژیم های حاکم در کشور حتا رژیم طالبان، این روز را گرامی داشته و از آن یادبود نموده اند. اصولاً و اخلاقاً ایجاب می نماید تا این روز بگونه جدی و برجسته هم از جانب دولت و دولت مردان و هم از جانب مردم و اتباع تجلیل گردد.

برعلاوه؛ هژدهم سنبله و دهم محرم، از دیگر روز ها و مناسبت های ملی و مذهبی استند که باید بزرگ و همه شمول تجلیل شوند. سال روز شهادت قهرمان ملی کشور و نخستین روز هفته شهدا از جمله روز های تاریخی است که همچنان نزد ملت و جامعه افغانستان ارزش بسزاء داشته و جزء روز های مهم، برجسته و ملی کشور دانسته می شود. این روز در کشوری مثل افغانستان ارزش خاص و منحصر به فرد دارد. زیرا؛ جهاد، مبارزه و از خودگذری جزء جدایی ناپذیر جامعه افغانستان پنداشته می شود و هیچ شخص و هیچ ملتی آن را نادیده گرفته نمی تواند. به ویژه؛ رشادت ها و مبارزات احمد شاه مسعود قهرمان ملی کشور هرگز فراموش نه شده و در خاطره ها حک می باشد.

دهم محرم به مثابه یک روز مهم و مناسبت مذهبی، همچنان نزد اکثریت جامعه افغانستان به ویژه، جامعه اهل تشیع از اهمیت خاص و فوق العاده برخوردار است. این روز که کلاً جنبه دینی مذهبی دارد، همه ساله بگونه جدی اما؛ متفاوت و افراطی همچنان تجلیل و گرامی داشت می شود.

محور بحث این که؛ با تأسف آنگونه که ملاحظه می شود، اخیراً (طی سال های پسین) این مناسبت ها جداً سیاسی شده و سمت سوی قومی و منطقه یی داده شده اند. حال آنکه مناسبت های متذکره ملی و مذهبی بوده و متعلق به تمام اقوام و مذاهب افغانستان می باشند و ایجاب می نماید تا به نحو یکسان و به دور از هرگونه تعصب و انزجار چه از جانب دولت و نظام و مقامات ذیصلاح و چه از جانب مردم، بزرگداشت و تجلیل شوند.

به باور من؛ اگر صادقانه و منصفانه قضاوت گردد، مخصوصاً این سه رویداد یا مناسبت نهایت مهم، به شدت قومی و سیاسی شده و هر یک در انحصار یک قوم و تبار خاص قرار گرفته است. قوم بزرگ پشتون، مناسبت بیست هشتم اسد سال روز استقلال کشور را کلاً به خود وابسته دانسته و در این روز با رژه ها و سوژه های مخصوص، مانور پردازی نموده و قدرت نمایی می نمایند. تجلیل مردم از این روز بی رویه و غیر منطقی صورت گرفته و بیشتر جنبه نمایشی دارد تا جنبه حقیقی و مطابق عظمت و جلال یک روز استقلال ملی.

به عین ترتیب؛ مناسبت هژدهم سنبله سال روز شهادت قهرمان ملی و هفته شهدا که همزمان مناسبت ملی و مذهبی دانسته می شود، محصور و وابسته به قوم نجیب تاجیک تلقی شده و با تأسف بگونه افراطی و به دور از منطق تجلیل و یادبود می شود. جدا از تجلیل توسط بنیاد شهید، پرداختن به رژه های قسماً نظامی، ایجاد رعب و اظطراب در میان مردم، شعار های نامناسب و تحریک کننده و ده ها موارد دیگر، تجلیل از این روز مهم را افراطی و به دور از منطق ساخته است.

قسمی که اشاره شده است؛ عاشورای حسینی نیز وابسته به یک قشر خاص، قوم و جامعه معظم اهل تشیع پنداشته شده و از آن بهره برداری سیاسی و قومی می شود. حال آن که این روز تماماً جنبه دینی- مذهبی دارد و مطابق ارشادات نبوی “ص” ایجاب می نماید تا در این روز مقدس عبادت صورت گرفته و به روح نواده های پیامبر گرامی اسلام “ص” درود فرستاده شود اما؛ برعکس، به جای پرداختن به دعاء و عبادات، به رژه ها و سوژه های غیر منطقی پرداخته شده و آزار و اذیت خلق می گردد.

بلی! در صورتی که توجه ای عمیق و باریک به این وضع اسف صورت نه گیرد، به یقین که این مانور ها به اوج بی نظمی رسیده حتا دامن گیر نظام خواهد شد.

از جانبی؛ نه باید فراموش کرد که اکثراً در این گونه مانور های قدرت تحت عنوان بزرگداشت از مناسبت های ملی و مذهبی، کشور ها و استخبارات منطقه به ویژه؛ کشور های متخاصم، دخیل دانسته می شوند. حتا تمویل مالی و اکمالاتی این مناسبت ها توسط کشورهای مزبور به دور از تصور نیست. یقیناً؛ در مسیر تاریخ، کشور های متخاصم همواره و از طُرُق مختلف، منافع سیاسی، فرهنگی و استراتژیک خویش در افغانستان را دنبال نموده و می نمایند. بدون شک؛ پرداختن به مسایل قومی و سمتی و ایجاد تحرک و انگیزه، انگیزه های برتری جویانه قومی و سمتی در میان اقوام کشور، ترویج و تداوم بی نظمی و قانون شکنی در صدر برنامه های مخرب استخباراتی این کشور ها قرار داشته و دارد. بناً؛ هرنوع بی توجهی و سطحی نگری مناسبت های فوق الذکر و رها کردن این نوع تجلیل ها به حال خود، جفای بزرگی است که در حق جامعه و مردم افغانستان روا دانسته می شود و به هیچ صورت پذیرفتنی نیست.  

يادداشت: این مقاله بيانگر نظر نویسنده است، پژواک در قبال آن مسووليتى ندارد.

Views: 49