در نتیجۀ قرارداد نادرست حکومت سالانه ۲۳،۷ میلیون افغانی متضرر می شود

کابل (پژواک، ۳ قوس ۱۴۰۰): یافته های آژانس خبری پژواک نشان می دهد که از اثر قرارداد نادرست کرایۀ برخی دکاکین افغانستان در پشاور در حال حاضر به حکومت سالانه ۲۳،۷ میلیون افغانی خساره وارد می شود.

همچنان کرایۀ چند ماه دکاکین نیز در حال به حکومت پرداخت نشده است که ادعاهای رشوت نیز مطرح شده و بر اساس برخی اسناد حکومت قرضدار کرایه دهنده است و وی خواستار حساب می باشد.

قرارداد تعمیر افغان بیلدینگ

محمد نادرشاه پادشاه اسبق افغانستان در سال ۱۳۰۸ هجری شمسی در جریان سفر به پشاور، در منطقۀ قصه خوانی پشاور زمین های تجارتی خرید و در سال ۱۳۱۴ از جمله این زمین در ۱۲ بسوه یک تعمیر به نام “افغان بیلدینگ” اعمار کرد و دولت شاهی آن زمان افغانستان در این تعمیر نمایندگی تجارتی را افتتاح کرد.

این تعمیر در حال حاضر به کرایه داده شده است.

آژانس خبری پژواک کاپي قرارداد کرایۀ این تعمیر را بدست آورده که نشان میدهد این تعمیر تحت نظر یک هیئت وزارت صنعت و تجارت به تاریخ ۱۱ ماه سرطان سال ۱۳۸۲ برای دو سال به سید عبدالله پاچا، در بدل ۶۱هزار کلدار پاکستانی به کرایۀ ماهانه داده شده است.

بر اساس توافق، کرایه دهندگان مکلف اند که کرایۀ این تعمیر را در پایان هر ماه و قبل از آغاز ماه جدید پرداخت نمایند، هر زمان که حکومت افغانستان پلان اعمار تعمیر جدید به عوض این ساختمان داشت، کرایه دهندگان باید تا یک ماه این تعمیر را تخلیه نمایند.

در مادۀ دیگر این قرارداد آمده است که مالیۀ این ملکیت ادارۀ التجاری وکالت مربوط قونسلگری افغانستان در پشاور_ که مسئولیت این مکان دارد_ بر عهده دارد خواهد بود.

بر اساس یک سند دیگر، برای تمدید این قرارداد پس از بررسی های یک هیئت وزارت صنعت و تجارت در تاریخ ۲۹ ماه حمل سال ۱۳۸۵ فیصله کرده بود که این قرارداد با افزایش ۱۰ درصد کرایه تا زمانی قابل تمدید است که حکومت فیصلۀ اعمار ساختمان جدید به عوض این تعمیر را صادر نماید.

بر اساس این فیصله کرایۀ ماهانۀ این تعمیر ۶۷ هزار و ۱۰۰ کلدار پاکستانی می شود.

دکاکین به ۵۸ برابر قیمت پایین کرایه شده است

تعمیر افغان بیلدینگ دارای سه طبقه می باشد. یک منبع قونسلگری افغانستان در پشاور تعداد دکاکین در این تعمیر را ۳۳ میخواند؛ اما کسی که این دکاکین را به کرایه داده است، آن را ۲۷ می خواند.

این منبع باوری حکومت افغانستان در پاکستان می گوید که این دکاکین به قیمت بسیار کم به کرایه داده شده است.

بر اساس معلومات منبع، در حال حاضر در این منطقه هر دکان از ۱۰۰هزار الی ۲۰۰هزار کلدار کرایۀ ماهانۀ داده می شود، با توجه به این تعمیر کرایه افغان بیلدینگ باید از چهار میلیون الی پنج میلیون کلدار پاکستانی شود.

یک دکاندار بازار قصه خوانی به آژانس خبری پژواک گفت که در اینجا کرایه دکاکین با در نظرداشت مساحت و موقعیت تفاوت دارد؛ اما از سالها بدینسو یک دکان سه در چهار متر به ۱۱۰هزار کلدار پاکستان کرایۀ ماهانۀ داده است.

او میگوید که کرایۀ برخی دکاکین از این هم بلند است.

یک منبع دیگر قونسلگری افغانستان در پشاور نیز تائید می کند که این تعمیر به قیمت بسیار پائین در زمان حکمرانی حامد کرزی بر اساس یک فرمان موصوف به کرایه داده شده است.

وی بدون ارایۀ جزئیات می گوید: “کرایه های دکاکین بسیار ناچیز است، دولت نمی تواند عواید کافی را از آن جمع آوری نماید و سید عبدالله پاچا از مدرک کرایۀ های قبلی نیز بدهکار است.”

با توجه به این ارقام و اظهارات، در نزدیکی افغان بیلدینگ یک دوکان به شکل اوسط تا ۱۳۰هزار کلدار کرایۀ ماهانه داده می شود؛ پس به شکل اوسط کرایۀ مجموعی ماهانۀ ۳۰ دوکان به سه میلیون و ۹۰هزار کلدار می رسد.

این ارقام نشان میدهد که دکاکین فوق الذکر با توجه به قیمت های کنونی در حالی به ۵۸ برابر کرایۀ پایین داده شده است که در فیصلۀ تاریخ ۱۳۸۵ در خصوص قرارداد کرایه آمده است که کرایۀ شامل قرارداد تا زمانی قابل اجراء است که حکومت بر فیصلۀ اعمار ساختمان جدید به عوض این تعمیر اخذ نماید.

در قرارداد همه دکاکین به بیش از ۶۷هزار کلدار کرایه داده شده است. این کرایۀ مجموعی با در نظرداشت کرایه های برحال در بازار ۵۸ درصد پائین است. با توجه به این محاسبه گفته میتوانیم که اگر این دکاکین به کرایۀ کنونی بازار داده شود، از این طریق سه میلیون و ۹۰۰هزار کلدار پاکستانی (بیش از دو میلیون و ۱۶ هزار افغانی) می رسد که سالانه حدود ۲۴ عشاریه دو میلیون افغانی می شود.

در طرزالعمل قراردادهای املاک دولتی آمده است که میعاد قرارداد باید واضح باشد؛ اما مدت قرارداد این دکاکین تا تخریب این تعمیر نشان داده شده است و واضح نیست که این تعمیر چه زمانی تخریب خواهد شد و در مکان فوق الذکر تعمیر دیگر ساخته می شود یا برای امور دیگر از آن استفاده صورت می گیرد.

سبحان مصباح معاون اتحادیۀ آگاهان امور حقوقی میگوید که بر اساس قوانین مدنی و اصولنامۀ تجارتی، اگر از اثر این قرارداد به مردم یا حکومت ضرر میرسد و اختلاس در آن ثابت گردد، افراد دخیل در این مسئله تحت تعقیب عدلی قرار داده شده می توانند.

وی گفت که این قضیه به تحقیقات بیشتر نیاز دارد تا ابعاد دیگر قضیه نیز روشن شود.

ادعای رشوت

این منبع ادعا می کند که سید عبدالله پاچا در تعمیر افغان بیلدینگ از یک دوکان تا ۱۰۰هزار کلدار کرایه می گیرد؛ اما باوجود این هم از سالها بدینسو کرایۀ حکومت افغانستان را پرداخت نکرده است.

وی اتهام وارد می کند که پاچا به قونسل پشاور و مقامات دیگر حکومتی رشوت می دهد که اخیراً به شماری از افراد حکومت سرپرست جدید نیز در هوتل شیراز پشاور مهمانی کرده بود؛ به این خاطر کسی برای وی چیزی نمی گوید.

اما پاچا این اتهامات که گویا وی رشوت داده است را رد می کند و میگوید که یک پول این محل ضایع نشده است، حکومت بیش از ۱۰ میلیون کلدار بیشتر از وی قرضدار است و به این اساس می خواهد با وی حساب صورت گیرد.

وی مقامات پیشین قونسلگری را متهم کرده می گوید: “خاینین، رشوت خوار،… و بی سواد بوده اند.”

پاچا می گوید که کرایۀ تعیین شده برای این دکاکین را تا سال ۱۳۹۰ اجراء کرده و پس از آن به رضایت مقامات آن زمان در بدل کرایه مالیۀ سالانۀ این ملکیت داده و مصارف دیگر نیز کرده است.

وی می افزاید: “برخی پاکستانی ها بر حاجی امان خیری وکیل التجاری عریضه کردند، وی برکنار شده بود؛ اما همه مسئله با من مانده بود؛ بخاطری که گپ از عزت و حفاظت بیت المال بود؛ از عدالت (محکمه) فیصله گرفتیم، به این خاطر به مسئولین گفتم که برای این فیصله وکیل گرفته بودم، مصرف من صورت گرفته است، مالیه دادیم و جریمه را تحویل کردم، مصارف من نسبت به کرایه بیشتر شده است. من گفتم با من حساب کنید؛ اما آنها حاضر نمی شدند.”

به گفتۀ وی، ۲۷ دکان افغان بلدینگ شامل قراردادی است که با وی صورت گرفت است، شش اتاق برای مدت یک سال به پشتنی بانک، شش اتاق برای شش سال به بخش از وکالت التجاری، شش اتاق برای مدت یک سال به ریاست امور مهاجرین و شش اتاق برای مدت یک سال در اختیار مدیریت ترانسپورت قرار داشت و کرایۀ آن نیز اجراء نکرده است.

وی ادعا می کند که نمایندگی وکالت التجاری شش سال از حکومت مرکزی کرایۀ این شش اتاق گرفته؛ اما به وی تسلیم نکرده است.

مصارف پاچا در کرایه معاوضه نشده است

در یک مکتوب تاریخ ۱۸ ماه دلو سال ۱۳۹۷ قونسلگری افغانستان در پشاور_ که عنوان وزارت امور خارجه فرستاده شده است_ آمده است که وزارت تجارت تاه نوز مالیۀ ملکیت افغان بیلدینگ در قصه خوانی پشاور را تحویل نکرده و این مالیه از سوی پاچا تحویل شده است، به حکم وکیل التجاران اسبق پنج میلیون، ۵۹۸هزار و ۳۴۲ کلدار دیگر را نیز مصرف کرده است.

بر اساس سند، وزارت تا هنوز این مبلغ پول پاچا را در کرایه معاوضه نکرده است.

پژواک این موضوع را با وزارت امور خارجه، وزارت مالیه و وزارت تجارت شریک کرده؛ اما تا هنوز (۳ قوس) معلومات آنها را حاصل نکرده است.

پژواک، به همکاری مالی دنمارک و برنامه انکشافی ملل متحد (UNDP)، این گزارش را تهیه کرده است.