کابل(پژواک،۸ حمل ۱۴۰۰): باشندگان برخی ولایات انتقاد دارند که در تطبیق واکسین کرونا، عدالت مد نظر گرفته نشده و بیشتر مقامات مستفید شده اند؛ اما وزارت صحت عامه می گوید که این واکسین، به اساس یک رهنمود تطبیق می گردد و تمام نفوس واجد شرایط، ازآن مستفید خواهند شد.

به اساس گزارش­های منتشره، تاکنون ۵۰۰ هزار دوز واکسین کوید- ۱۹، از سوی هندوستان و ۴۶۸ هزار دوز توسط نهاد دسترسی برابری جهانی به واکسین کرونا (کوواکس)، با افغانستان کمک شده است.

تطبیق واکسین کرونا در پنجم حوت سال گذشته، از کابل آغازیافت و به اساس معلومات وزارت صحت، تاکنون برای ۵۰ هزار تن در مرکز و شماری از ولایت­های کشور تطبیق شده است.

آژانس خبری پژواک، اخیراً با شماری از شهروندان در مرکز و برخی ولایات در این مورد صحبت هایی داشته و اکثریت مصاحبه شوندگان گفته اند که در تطبیق این واکسین، عدالت مد نظر گرفته نشده است.

به گفتۀ آنها، تاکنون این واکسین بیشتر برای مقام ها تطبیق شده و به افرادی که در معرض خطر قرار دارند، کمتر توجه گردیده است.

اما مسئولان وزارت صحت عامه می گویند که این واکسین، در مرحله نخست به پرسونل صحی، نیرو­های امنیتی، خبرنگاران، معلمین مکاتب و اساتید مراکز تحصیلی که نسبت به سایر افراد بیشتر درمعرض ابتلا به این ویروس قرار دارند، تطبیق می­شود.

باید در مرحلۀ نخست برای کهن سالان تطبیق می­شد:

نفیسه یاسینی ۳۶ ساله از شهروندان هرات به پژواک گفت: ” در چه عدالت رعایت می‌شود که در تطبیق واکسین کرونا عدالت شود! هرکس زور و قدرت و پارتی داشت، واکسین می‌شود و هر کس نداشته باشد، بایدبمیرد و یا خدا(ج) به دادش برسد۔”

به باور این خانم، باید در مرحله نخست این واکسین برای کهن سالان که بیشتر در معرض ابتلا و سیر وخیم این ویروس قرار دارند، تطبیق می­شد.

وی که مادرش کهن سال می باشد ودر دور اول، به کرونا مصاب شده بوده است افزود که میخواهد مادرش را واکسین نماید؛ اما مسئولین صحی گفته اند که به اساس نوبت واکسین بالای همه تطبیق می گردد.

سیما عبیدی باشندۀ شهرزرنج ولایت نیمروز، با انتقاد از عدم رعایت عدالت در توزیع واکسین کرونا، به پژواک گفت که باید اولویت به کسانی داده شود که کهن سال اند و اگر به این مریضی مصاب شوند، خطر مرگ شان وجود میداشته باشد.

وی افزود: “با تاسف باید گفت که بیشتر واکسین، برای مقامات و خانواده های شان تطبیق می شود.”

موصوف گفت که پدرش بیش از ۷۵ سال سن دارد و تاکنون چندین مرتبه به مرکز صحی مراجعه کرده؛ اما پدرش را  واکسین نکرده اند.

معلمین و استادان در اولویت واکسین کوید-۱۹ باشند:

عتیق الله نورزاد مسئول شبکه نهاد مدنی در شهر زرنج، با اشاره به توزیع واکسین کرونا، از تطبیق غیرعادلانه واکسین کرونا سخن میزند.

وی به پژواک گفت که برعلاوۀ کارمندان صحی، مقام ولایت، مقامات ارگان‌های حکومتی دراین ولایت واکسین شده اند.

این فعال جامعه مدنی افزود: “ما امیدواریم که این برنامه به شکل عادلانه باشد، به همه اقشار جامعه به خصوص برای معلمین و استادان در مرحله نخست، واکسین تطبیق شود؛ چرا که معلمین و استادان، بیشتر در معرض مصابیت این مرض قرار دارند.”

فقیراحمد ۴۰ساله ازباشندگان هرات، با انتقاد ازعدم رعایت عدالت در توزیع واکسین کرونا، گفت که باید اولویت به کسانی داده شود که درمعرض خطر ابتلا به این ویروس قرار دارند؛ اما با تاسف که چنین نشده است.

وی افزود: “در تطبیق واکسین کرونا هم، مثل خیلی از چیزهای دیگر در افغانستان، عدالت رعایت نشده است و متاسفانه بیشتر مقامات مستفید میگردند، باید برای معلمین که در هرصنف با ۵۰ تا شصت شاگرد سروکار دارند، تطبیق میشد.”

 در برنامه واکسین کرونا باید فروشنده­ها، راننده­ها، قصابان و خبازان در اولویت قرار میداشتند:

برخی مصاحبه شونده ها گفته اند که فروشنده­ها، راننده­ها، قصابان و خبازان، بیشتر نسبت به سایر افراد در معرض ابتلا و انتقال این مرض قرار دارند و می توانند روزانه صدها تن را به این ویروس مصاب کنند.

امین الله باشنده حصه اول خیرخانه شهر کابل، که ترکاری فروشی می کند گفت: “ما روزانه با ده­ها و صدها تن سرو کار داریم؛ اگر ما کرونا شویم، همی مریضی ره به ده ها خانه دیگر انتقال داده میتانیم.”

وی برنامه تطبیق واکسین از سوی وزارت صحت عامه را غیرعادلانه خواند و گفت: “در وطن ما در هرچیز واسطه و شناخت مهم است، در تطبیق واکسین هم همین گپ شد.”

نثار احمد که با موترش درشهرکابل تکسی رانی میکند، به پژواک گفت که برنامه واکسین غیر عادلانه تطبیق می گردد.

موصوف افزود که در دور اول شیوع کرونا، از راکبین این ویروس را گرفت و برای ۲۰ روز  وضعیت وخیم را سپری کرد، حالا هم هراس دارد که مبادا بار دیگر به این ویروس مصاب گردد.

او از وزارت صحت عامه خواست که در تطبیق این واکسین، عدالت را جداً رعایت کند و برای تمام مردم در کتگوری های مختلف (قصاب، دکاندار، معلم، راننده، محصل وغیره) به صورت مرحله وار واکسین را تطبیق کند.

فریده امینی از باشندگان شهر شبرغان ولایت جوزجان، به غیرعادلانه بودن این واکسین تاکید کرد و گفت که باید واکسین، به مردم عام وبخصوص دستفروشان که روزانه با صدها تن سرو کار دارند، تطبیق شود.

آگاهان: برنامه تطبیق واکسین کرونا، سیاسی شده است

داکتربازمحمد شیرزاد یک‌تن از متخصین صحی، با انتقاد از توزیع غیرعادلانه واکسین کرونا در کشور گفت که برنامه تطبیق واکسین کرونا، سیاسی شده است.

وی­افزود: “مستحقین اصلی واکسین کرونا ازجمله کسانی که به امراض سرطانات، توبرکلوز، قلب، تنفسی مزمن و… گرفتار اند،  کاملا فراموش شده اند.”

موصوف، با اشاره به اولویت دادن قوای مسلح بر تطبیق واکسین کرونا، گفت که نظامیان کشور، خود در قرنطین قرار دارند و نیاز به واکسین کرونا ندارند.

داکترشیرزاد، افزون بر برخی مستحقین، راننده‌های موترهای بزرگ مسافربری را نیز مستحق اصلی خوانده و افزود که اگر یک راننده ملی بس به ویروس کرونا مصاب شود، همۀ راکبین موترش به این بیماری مهلک مبتلا می‌شوند.

او تصریح کرد: “در تطبیق واکسین کرونا، مدیریت وجود ندارد و تطبیق آن، خیلی به کُندی به پیش می‌رود؛ اگر پروسه به همین منوال ادامه پیدا کند، حدود پنج سال نیاز است که همه مردم واکسین کرونا شوند.”

وی، با انتقاد از عدم آگاهی دهی و ذهنیت سازی برای تطبیق واکسین کرونا گفت در نخست برای کسانی که واکسین کرونا می‌شوند، آگاهی کامل داده شود.

درهمین حال، داکتر حکیم صالح رئیس پیشین شفاخانه افغان-جاپان نیز گفت که تطبیق واکسین کرونا در برخی کشورها به گونۀ سریع جریان دارد؛ اما تایید کرد که در کشورهایی همچو افغانستان، اندک مشکلات موجود است.

وی، با نگرانی ازعدم تزریق واکسین کرونا به پرسونل مراکز صحی خصوصی، افزود که تاکنون کارمندان مراکز صحی خصوصی، واکسین نشده اند و باید به آنان توجه مبذول شود.

یک‌تن از واکسیناتوران که نخواست نامش در گزارش ذکر شود، به پژواک گفت که از آغاز تطبیق واکسین کرونا در افغانستان، بر شماری از کارمندان دولتی، نیروهای امنیتی و کارمندان رسانه‌ ای، این واکسین را تزریق کرده اند.

موصوف، در مورد زرق واکسین بالای افراد در معرض خطر گفت که ممکن در مرحله‌های بعدی، به آن‌ها نیز تزریق شود.

مسئولان: روند تطبیق واکسین کرونا عادلانه و به کندی پیش می رود

وزارت صحت عامه و مسئولان صحت عامه برخی ولایات، بحث واکسین کرونا را سیاسی نه، بلکه کاملاً تخنیکی می دانند.

غلام دستگیر نظری سخنگوی وزارت صحت عامه، به پژواک گفت که تطبیق واکسین کرونا در تمام جهان، نخست بر کارمندان صحی تطبیق می‌شود، که این برنامه در افغانستان نیز عملاً جریان دارد.

وی، با بیان این‌که تطبیق واکسین کرونا بر اساس سه شاخص کتگوری شده است، گفت که بر اساس شاخص‌های علمی، افراد در معرض خطر، اشخاص در معرض خطر که باعث انتشار ویروس در جامعه می‌شوند و کسانی که در جاهای پُرازدحام که حفظ فاصله اجتماعی ممکن نیست، از واکسین کرونا مستفید می‌شوند.

وی افزود که بر اساس این سه شاخص علمی؛ کارمندان صحی، نیروهای امنیتی ومعلمین که ناممکن است فاصله اجتماعی را رعایت کنند، به ترتیب واکسین می‌شوند.

موصوف، از آنعده شهروندانی که در کتگوری مورد هدف قرار دارند، خواست که به مراکز صحی مراجعه و واکسین را بگیرند.

به گفتۀ وی، قرار است به اساس تعهد؛ “نهاد هماهنگ کنندۀ تهیه واکسین”، حدود ۱۶ میلیون دوز واکسین؛ و کشورچین ۴۰۰ هزار دوز واکسین، درآیندۀ نزدیک به افغانستان کمک کند.

این درحالیست که مسئولان وزارت صحت عامه، قبل ازاین گفته بودند که تلاش خواهند کرد تا ۳۲ میلیون دوز واکسین کرونا برای ۴۰ درصد جمعیت کشور، از طریق بانک جهانی، بانک توسعه آسیایی و دیگر شرکای صحی تهیه کند.

تطبیق واکسین کرونا مطابق پلان تهیه شده پیش میرود:

داکتر نصیر احمد هیبت رئیس صحت عامه ولایت نیمروز گفت که درمرحله نخست، شمار زیادی از کارکنان صحی این ولایت اعم از دولتی و خصوصی، واکسین کرونا را گرفته اند و پروسه هنوز هم جریان دارد.

به گفتۀ موصوف، درمرحله دوم نیروهای نظامی واکسین می‌شوند که تاکنون بیش از ۶۰۰ پولیس و بیش از ۴۰۰ کارمند امنیت ملی واکسین شده اند؛ همچنان کارمندان رسانه ای و کسانی که بیشتر با مردم سر وکار دارند نیز از این واکسین مستفید گردیده اند و قراراست در برنامه بعدی، کارمندان معارف و پوهنتون واکسین شوند.

درعین حال، داکتر عبدالغفار خوشیوال رئیس صحت عامه ولایت جوزجان، به پژواک گفت که بیش‌ از ۷۰۰ تن شامل ۶۰۰ پرسونل صحی و یکصد منسوب امنیتی، در شهر شبرغان واکسین شده اند.

رئیس صحت عامه افزود که بنابر عدم علاقه برخی‌ها برای گرفتن واکسین در شهرشبرغان، مقامات وزارت صحت عامه دستور داده اند تا منسوبین معارف و موسسات تحصیلات عالی نیز شامل پروسۀ تطبیق واکسین شوند.

---

این گزارش تحقیقی، با حمایت مالی اتحادیه اروپا تهیه شده است؛ مسئوليت محتوای آن تنها به عهدۀ پژواک بوده و الزاماً بیانگر دیدگاه های اتحادیه اروپا نمی باشد.

Visits: 328