زهرا علی؛ دختر جوان پیشتاز در تولید انرژی‌ تجدیدپذیر و ساخت پاورستیشن در افغانستان

کابل (پژواک، ۱۸جوزا ۱۴۰۴): در حالی که افغانستان هنوز با مشکل کمبود برق مواجه است، یک دختر جوان در کابل با سرمایۀ اندک، اما باور بزرگ با تولید پاورستیشن‌های کوچک، تلاش می‌کند تا راهی روشن برای تأمین انرژی بیابد.

زهرا علی بر این باور است که سختی‌ها انسان را می‌سازد و انگیزه‌اش زمانی شکل گرفت که در دل تاریکی‌ها به این نتیجه رسید که باید برای خود و مردمش روشنایی بیافریند.

او ۲۳ سال دارد، در شهر کابل متولد شده و در سال ۱۳۹۸ تحصیلاتش را تا صنف دوازدهم در مکتب سیدالناصری به پایان رسانده‌است.

وی می‌گوید که انگیزه‌اش برای کار زمانی شکل گرفت که با چالش‌ها و سختی‌های زنده‌گی روبه‌رو شد و باور دارد که مشکلات، انسان را پخته‌تر و قوی‌تر می‌سازد و او هیچ‌گاه نخواست شخصی باشد که در برابر دشواری‌ها تسلیم شود.

وی افزود: «انگیزه مه از آنجا شروع شد که مشکلات مه شروع شد و خواستم ایستاد شوم، خواستم کار کنم؛ چون تشنه و عاشق شهرت و موفقیت استم، همین حرف‌ها بود همی جسارت‌ها بود که مره وادار می‌کرد که بخایم بیایم کار کنم؛ چون کار کردن یک حس خیلی خوب برم میته که مره میبره به سمت پیشرفت و میتانم خیلی خوب زندگی کنم، میتانم به رویاها و آرزوهایم برسم و بخش تخنیک ره خیلی دوست داشتم، میخاستم در این بخش بیایم و کار کنم.»

زهرا علی گفت که در آغاز کار، نگرانی‌هایی دربارۀ موفقیت محصولش و استقبال مردم وجود داشت، اما با ساخت نخستین پاورستیشن و دریافت بازخوردهای مثبت در همان هفتۀ اول، این نگرانی‌ها برطرف شد و به مرور زمان سفارش‌ها افزایش یافت؛ به‌گونه‌ای که از ولایات مختلف نیز درخواست دریافت کرد.

زهرا کارش را با سرمایه‌ای اندک آغاز کرد؛ نخستین پاورستیشن را با استفاده از باتری‌های لیتیم تسلا که از خارج کشور از طریق کارگوی زمینی وارد می‌شود، ساخت و دیگر مواد اولیه را از داخل افغانستان تهیه کرد.

 او می‌گوید:«در آغاز نگران بودم که آیا مردم از محصولم استقبال می‌کنند یا نه، اما با تولید اولین دستگاه و بازخوردهای مثبت آن، اعتماد به‌نفس گرفتم و امروز روزانه ۱۰ تا ۱۲ پاور استیشن می‌سازیم که در دو ساعت آماده می‌شود و به ولایت‌های مختلف ارسال می‌شود.»

او داستان کاری‌اش را این‌گونه بیان می‌کند: «روزی که این کار را آغاز کردم، کسی در کنارم نبود، حتا فامیلم؛ چون آن‌ها ترسیده بودند، از شرایط، اما وجود خودم اهدافم و کارهایم پیش چشمم ره می‌گرفت و هیچگاه مره نمی‌خواست که زمین‌گیر شوم یا دست بکشم از اهدافم و از کارهایم خودم قدم بلند کردم و مشکلات ره خودم بالای خودم گرفتم، سختی‌های روزگار را تمامشه به دوش کشیدم و اقدام کردم به کار کردن.»

وی تأکید می‌کند که پاورستیشن‌های تولیدی‌اش از انرژی خورشید، ماشین یا سولر قابل شارژ هستند، سبک، قابل‌حمل و با عمر مفید بیش از ۱۰ سال اند.

 به گفتۀ او: «در حالی‌که یک پاور استیشن تیزابی وارداتی تا ۲۶ هزار افغانی قیمت دارد، ما همان ظرفیت را با ۱۰ هزار افغانی می‌سازیم و سه سال خدمات پس از فروش نیز ارایه می‌کنیم.»

زهرا علی به این موفقیت بسنده نکرده و قصد دارد فعالیت‌هایش را گسترش دهد. او برنامه دارد ربات‌هایی طراحی کند که بتوانند در بخش‌هایی چون زراعت، کارخانه‌ها و امور فزیکی به‌کار گرفته شوند و افراد حتی از خانه نیز درآمد داشته باشند.

او همچنین از واردات و بازسازی بایسکل‌های برقی خبر می‌دهد و می‌گوید: «بایسکل‌ها را به صورت مستعمل وارد می‌کنیم، بازسازی و تقویت‌شان می‌کنیم و دوباره وارد بازار می‌سازیم، باتری‌های‌شان را از خارج وارد می‌کنیم، اما بقیه قطعات را در کابل تهیه می‌کنیم.»

زهرا زیر نظر استادش، حسیب‌الله نایب‌خیل کار می‌کند که تجربۀ کار با تکنالوژی باتری‌های لیتیم در خارج از کشور را دارد. او در مورد گفت که زهرا مدت سه سال می‌شود در این بخش کار می‌کند و امروز یکی از همکاران موفق آنان است که از صفر تا صد پاورستیشن را می‌سازد.

وی افزود: «خودم این بخش‌ها را در بیرون از افغانستان آموزش دیدم، کار کردم بخش لیتیوم را و ساخت و ساز بطری لیتیوم را، ولتاژش را و فعلا هم آمدیم در افغانستان هستیم  و با یک تیم هستیم که  در راس مه  و بانو زهرا هستیم که تعداد دوست‌های دیگر هم با ما همکاری می‌کنند.»

وی می‌گوید که بخشی از مواد مورد نیاز برای کارشان از افغانستان می‌باشد، اما تلاش می‌کنند تا تمام این مواد را در داخل کشور تهیه کنند.

او علاوه کرد: «در حال حاضر توان ساخت پاورستیشن‌های تا ظرفیت ۵ کیلووات را داریم، اما هدف‌ما این است که در آینده‌ نزدیک دستگاه‌هایی با ظرفیت یک میگاوات بسازیم که انرژی حاصل از آفتاب و باد افغانستان را ذخیره و استفاده کند.»

نایب‌خیل می‌گوید که در افغانستان در هفت روز پنج روزش را حتما آفتاب دارد که این نعمت بزرگ است و افغانستان می‌تواند در قسمت انرژی خودکفا شود.

همچنان او گفت:«بیاین دست به دست هم بتیم و خورشید افغانستان را وسیلۀ رفاه افغانستان بسازیم تا این که افغانستان خودکفا در قسمت انرژی داشته باشیم.»

وی گفت که این پاورستیشن ها دارای ویژگی‌هایی است که نیاز به آموزش ندارد، هر کس می‌تواند آن را نصب کند و بطری‌های آن قدرت بالا دارد و همچنان برق ای‌سی و دی‌سی دارد که تنها برای روشنایی نه، بلکه برای ماشین‌های کالاشویی، لپ‌تاپ و دستگاه‌های جوجه‌کشي نیز استفاده می‌شود.