کابل (پژواک، ۳۱ جوزا ۱۴۰۴): شورای امنیت سازمان ملل شاهد اختلاف دیدگاهها دربارۀ جنگ ایران و اسرائیل بود؛ ایران امریکا را حامی اسرائیل خواند، در حالی که اسرائیل، ایران را تهدید هستهای و خواهان نابودی خود دانست؛ گوترش و برخی کشورها بر حل بحران از راه دیپلماسی تأکید کردند.
صبح روز جمعۀ ماقبل، اسرائیل برخی تأسیسات و مناطق ایران را هدف حملات هوایی قرار داد و پس از آن، ایران نیز حملات تلافیجویانۀ خود را علیه اسرائیل آغاز کرد، از آن زمان تاکنون دو طرف به یکدیگر حملات را انجام میدهند؛ در این حملات به دو طرف خسارات مالی و تلفات جانی وارد شده، اما آمار دقیق آن مشخص نیست.
امروز نهمین روز جنگ ایران و اسرائیل است، اما حملات هنوز متوقف نشدهاست.
این حملات در حالی صورت گرفتهاست که شورای امنیت سازمان ملل متحد دیروز در مورد تنشها در منطقه دومین جلسۀ اضطراری را برگزار کردهاست.
در اعلامیهٔ شورای امنیت آمدهاست که انتونیو گوترش، سرمنشی سازمان ملل، در نشست اضطراری شورای امنیت از دو طرف خواست تا به صلح یک فرصت بدهند.
گوترش گفتهاست: «ما آهسته به سوی بحران نمیرویم، بلکه با شتاب به سوی آن میدویم، برخی لحظات هستند که مسیر انتخابشده نه تنها سرنوشت ملتها، بلکه آینده بشریت را رقم میزند. این، یکی از همان لحظات است.»
او گفتهاست که مسئلۀ اصلی این بحران، موضوع هستهای است، ایران بارها گفته که بهدنبال سلاح هستهای نیست، اما به گفتهٔ او، «فاصلهای از بیاعتمادی» وجود دارد، راه حل این مشکل فقط از مسیر دیپلماسی میگذرد؛ دیپلماسیای که به یک راهحل قابل راستیآزمایی و معتبر منجر شود و شامل دسترسی کامل بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اومی (IAEA) باشد.
او از شورای امنیت خواست تا با وحدت و فوریت عمل کند. گوترش، جامعۀ جهانی را به حمایت از تنها راهِ رسیدن به صلح پایدار فراخواند و به توجه به دیپلماسی مبتنی بر حقوق بینالملل و منشور سازمان ملل تاکید کرد.
نمایندۀ ایران در این نشست گفتهاست: «اگر حمایت و محافظت برخی دولتهای غربی – به ویژه ایالات متحده – نبود، اسرائیل نمیتوانست با چنین مصونیتی این تجاوز را انجام دهد.»
به گفتۀ او، ایران همواره خواستار ایجاد منطقهای عاری از سلاح هستهای در خاورمیانه بودهاست، در حالی که اسرائیل – که دارای سلاحهای هستهای اعلامنشده است – همچنان از پیوستن به معاهدۀ عدم گسترش سلاحهای هستهای (NPT) خودداری میکند و مانع خلع سلاح منطقهای میشود.
به نقل از اعلامیه، او از ملل متحده خواستهاست تا استفادۀ اسرائیل از زور را بهعنوان نقض صلح و تجاوز طبق ماده ۳۹ منشور سازمان ملل اعلام کند؛ اقدامات الزامآور تحت فصل هفتم منشور برای توقف تجاوز و جلوگیری از تکرار آن تصویب کند؛ نقض حاکمیت ایران و هدف قراردادن تأسیسات هستهایاش را محکوم کند؛ و خطر گسترش درگیری، بهویژه دخالت غیرقانونی یک کشور ثالث را بررسی کند.
وی هشدار دادهاست: «بیعملی، متجاوز را جسور میسازد، حقوق بینالملل را تضعیف میکند و پیام خطرناک از مصونیت به جهان میفرستد.»
نمایندۀ اسرائیل گفتهاست که ایران سالهاست خواهان نابودی اسرائیل و امریکا بوده و تلاش کرده رهبران این کشورها را ترور کند.
به گفتۀ او، ایران در حال ساخت موشکهایی است که میتوانند به هر پایتخت اروپایی و حتی نیویارک و واشنگتن برسند. به گفتۀ وی، «هیچ تهدیدی برای صلح و امنیت جهانی بزرگتر از ایران هستهای نیست.»
نمایندۀ روسیه گفتهاست: «نمیتوان حقایق آشکار را انکار کرد، اسرائیل درست پیش از آغاز دور جدیدی از مذاکرات غیرمستقیم میان واشنگتن و تهران، به ایران حمله کرد. این اقدام نه تنها بیاعتنایی آشکار به تلاشهای دیپلماتیک برای حل موضوع برنامه هستهای ایران بود، بلکه بیاحترامی به متحد اصلی اسرائیل – ایالات متحده – نیز بود که تا پیش از آن، از راهحل مذاکرهشده حمایت میکرد.»
او تأکید کردهاست که هیچ عضو دیگری تحت نظارت سختگیرانهتر از ایران قرار ندارد، اما ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه و آلمان بار دیگر تلاش میکنند جامعۀ جهانی را با ادعاهای بیاساس دربارۀ اهداف نظامی ایران متقاعد کنند.
نمایندۀ ایالات متحده گفتهاست: «هنوز دیر نشده که حکومت ایران تصمیم درست بگیرد، ایران باید به طور کامل از جاهطلبیهای هستهای خود دست بکشد، ایران خواستار نابودی اسرائیل و مرگ بر امریکا شده و به حوثیها برای بیثباتسازی تجارت جهانی و پرتاب موشک بهسوی اسرائیل کمک کرده است.»
نمایندۀ فرانسه گفتهاست، هرگونه خروج ایران از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) یک تشدید بیسابقه خواهد بود.
او افزودهاست: «هیچ راهحل نظامی برای موضوع هستهای ایران وجود ندارد». وی از تهران خواست تا هنوز از فرصت دیپلماتیک استفاده کند.
بربنیاد اعلامیه، نمایندۀ بریتانیا یادآور شدهاست که کشورش همراه با فرانسه و آلمان بهدنبال راهحل دیپلماتیک بوده و تأکید کرد: «اقدام نظامی نمیتواند برنامه هستهای ایران را پایان دهد.»
او افزودهاست که بریتانیا در حملات اسرائیل شرکت نداشته و ندارد و نیروهایش را فقط برای اقدامات دفاعی به منطقه فرستاده است.
به اساس معلومات منبع، سخنگویان کشورهای اسلوونی، یونان، کوریای جنوبی و دنمارک نیز نگرانی خود را از برنامۀ هستهای ایران اعلام کردند.
نمایندهگان سیرالئون، سومالیا و گویانا نیز از خطر گسترش بحران به سراسر منطقه ابراز نگرانی نموده و گفتهاند که هنوز فضای دیپلماسی باز است.
نمایندۀ عراق گفت که حملات اسرائیل به ایران کشورش را مجبور کرده تا فضای هوایی خود را ببندد که باعث ضررهای اقتصادی در بخشهای حمل و نقل و گردشگری شدهاست.
او افزود که عراق در ۱۳ جون شکایت رسمی به ریاست شورای امنیت ارسال کردهاست. او گزارش داد که اندکی پیش از این نشست، ۵۰ جت جنگندۀ اسرائیلی از مرزهای سوریه و اردن وارد حریم هوایی عراق شدهاند و تمامیت ارضی آن را نقض کردهاند.
وی میافزاید: «ادامۀ و گسترش جغرافیایی جنگ یا دخالت بازیگران جدید میتواند این درگیری را به یک جنگ منطقهای فراگیر تبدیل کند که ثبات منطقه را تهدید میکند.»
نمایندۀ کویت به نمایندگی از شورای همکاری خلیج فارس، بر اهمیت احترام به حاکمیت کشورها، عدم مداخله در امور داخلی، حسن همجواری و پرهیز از استفاده از زور تأکید کردهاست. او همچنین بر ضرورت حفاظت از امنیت دریایی و مسیرهای تجارت بینالمللی، از جمله تأسیسات نفتی در کشورهای خلیج فارس تأکید کردهاست.
نمایندۀ ترکیه گفتهاست، امنیت انرژی – که از امنیت ملی جداییناپذیر است – اکنون با تهدید شدید روبهرو شدهاست. او هشدار داده و گفتهاست که حملات در یکی از حساسترین مناطق جهان برای تجارت نفت، خطر کمبود عرضه و نوسانات شدید قیمت را به همراه دارد.
قابل ذکر است که شورای امنیت سازمان ملل متحد بهتاریخ ۲۴ جوزا نیز نشست اضطراری برگزار کرده و برای جلوگیری از گسترش بحران روی نیاز کاهش تنشها و افزایش تلاشهای دیپلماتیک تاکید کرده بود.
GET IN TOUCH
NEWSLETTER
SUGGEST A STORY
PAJHWOK MOBILE APP