ساخت ۳۹ چک‌دیم در غزنی؛ دهاقین: این بندهای آب باعث رشد زراعت و کاهش اثرات خشکسالی شده‌است

شهرغزنی (پژواک، ۲۳ سنبله ۱۴۰۴): در حدود دو سال گذشته ۳۹ چک‌دیم در غزنی ساخته شده‌است؛ دهاقین می‌گویند که این بندهای آب در رشد زراعت و کاهش اثرات خشکسالی نتیجۀ خوب داده‌است؛ محصولات زراعتی افزایش یافته و سطح آب‌های زیرزمینی نیز بالا رفته‌است.

در سه سال گذشته، صدها بند کوچک و بزرگ ذخیرۀ آب در ولایات‌ مختلف کشور ساخته شده که تنها در دو سال گذشته، ۳۹ چک‌دیم در ولایت غزنی ساخته شده‌است. شماری از دهاقین در این ولایت می‌گویند که با ساخت این بندها، زراعت رشد کرده و سطح آب‌های زیرزمینی نیز بالا رفته‌است.

حاجی یاسین، یکی از بزرگان قومی منطقۀ روضه مربوط مرکز غزنی به آژانس خبری پژواک گفت که دو سال قبل ریاست آب‌های ایستاده با همکاری یک مؤسسه، یک چک‌دیم در منطقۀ‌شان ساخته که با این کار کاریزها دوباره فعال شده و آب مورد نیاز برای آبیاری زراعت فراهم شده‌است.

سلام‌خان، بزرگ قومی و دهقان در منطقۀ قاسم‌خیل ولسوالی ناوه نیز گفت که در منطقۀ‌شان خشکسالی بود و کاریزها خشکیده بود.

او افزود، دو سال قبل مؤسسۀ ناروی در منظقۀشان یک چک‌دیم ساخت که باعث فعال‌ شدن دوبارۀ بیشتر کاریزها و رشد زراعت شده‌است.

او گفت: «سال‌های گذشته ۲۰ تا ۳۰ سیر گندم ‌کشت می‌کردیم که از آن حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ سیر حاصل بدست می‌آمد، اما امسال همان مقدار کشت، ۹۰۰ سر گندم حاصل داده‌است.»

همچنین، حسین‌داد، باشندۀ منطقه پاتوی ولسوالی جاغوری و محمدطاهر، باشندۀ منطقۀ سروکانوی ولسوالی واغظ نیز می‌گویند که با ساخت بندهای کوچک در مناطق‌شان، هم زراعت و هم مالدرای رشد کرده‌است.

آنان می‌افزیند، در گذشته در مناطق‌شان خشکسالی بود، اما اکنون که بندهای کوچک ذخیرۀ آب ساخته شده، از سیلاب‌ها جلوگیری شده، سطح آب‌های زیرزمینی بالا رفته و زراعت و مالدرای رشد کرده‌است.

مصدق صادق، آگاه امور اقتصادی نیز می‌گوید که ساخت چک‌دیم‌ها در شرایطی که خشکسالی روزبه‌روز افزایش می‌یابد، یکی از مؤثرترین روش‌ها برای مدیریت آب است.

او افزود که ساخت چک‌دیم‌ها، راهی مفید برای مقابله با تأثیرات تغییرات اقلیمی است؛ زیرا با این بندهای کوچک می‌توان آب باران را ذخیره کرد که منجر به رشد زراعت و افزایش سطح آب‌های زیرزمینی می‌شود.

او گفت: «ما می‌توانیم از این فرصت استفاده کنیم و آب‌ها را برای سکتور زراعت تنظیم کنیم تا بتوانیم آب‌ها را در مناطق به‌خوبی مدیریت، فرصت‌های کاری را فراهم و یک زیربنای اقتصادی قوی داشته باشیم.»

مولوی محمدشفیق منصور، رئیس حوزۀ فرعی دریایی یا آب‌های ایستادۀ غزنی به پژواک گفت که وزارت آب و انرژی و مؤسسات همکار در دو سال گذشته ۳۹ بند کوچک ذخیرۀ آب را در مرکز و ۱۸ ولسوالی غزنی ساخته‌اند.

او افزود که از این میان، ۱۹ بند از بودجۀ وزارت آب و انرژی و ۲۰ بند دیگر با همکاری مؤسسات همکار ساخته شده‌است.

به گفتۀ وی، این چک‌دیم‌ها جهت کاهش آسیب‌های ناشی از خشکسالی، جلوگیری از سیلاب‌ها، ذخیره و جذب آب‌های برف و باران، افزایش سطح آب‌های زیرزمینی و جلوگیری از فرسایش خاک ساخته شده‌است.

مولوی عبداللطیف منصور، وزیر آب و انرژی که اخیراً به ولایت غزنی سفر کرده بود، در گفتگو با پژواک اظهار داشته بود که امارت اسلامی متوجه مقابله با خشکسالی و مدیریت آب است.

او افزوده بود که در حال حاضر کار ساخت صدها چک‌دیم در کشور جریان دارد که کار برخی آن تکمیل شده و برخی دیگر به‌زودی تکمیل خواهد شد.

وی گفته بود که امارت اسلامی متعهد به توسعۀ متوازن در تمام مناطق کشور است.

وضعیت اقلیمی زمین به‌سرعت در حال تغییر است؛ گرمایش زمین در برخی مناطق باعث خشکسالی و در برخی مناطق منجر به توفان‌ها، باران‌ها و سیلاب‌های شدید می‌شود.

افغانستان از جمله کشورهایی است که بسیار کم یعنی تنها ۰.۱۹ درصد گازهای گلخانه‌ای را پخش می‌کند، اما بربنیاد گزارش‌ها، در ردۀ چهارم کشورهای آسیب‌پذیر از بحران تغییرات اقلیمی قرار دارد. این وضعیت سکتور زراعت کشور را به‌شدت تحت تأثیر قرار داده‌است؛ سکتوری که هنوز هم منبع اصلی معیشت برای نزدیک به ۸۰ درصد مردم افغانستان به‌شمار می‌رود. باران‌های بی‌موقع و سیلاب‌های ناشی از تغییرات اقلیمی نیز باعث از بین رفتن و کاهش حاصلات زراعتی می‌شود.