د کونړ چارواکي: د ځنګلونو د غیر قانوني وهنې مخنيوي لپاره تازه اقدامات شوي

(پژواک، ٤ لړم ۱۴۰۰): د کونړ چارواکي وایي چې د نوو امنیتي پوستو په جوړولو او د پخوانیو ولسي تړو په را ژوندي کولو سره یې پر خپلسر د ځنګلونو وهنې او د لرګیو د قاچاق مخنیوی کړی دی.

د کونړ د والي ویاند مولوي نجیب الله حنیف د لړم په  ٤مه پژواک ته وویل چې په دغه ولایت کې د ځنګلونو په وهلو او د چارتراش لرګیو ترڅنګ د سوخت لرګیو په لېږد کلک بندیز لګول شوى دی.

نومړي وویل چې د طالبانو د راتګ په لومړيو کې که څه هم ځینو اشخاصو په پټه د لرګیو د لېږد هڅې کړې خو اوس یې په کلکه مخنیوی شوی او هيڅوک نه شي کولای د کونړ د ځنګلونو لرګي په ډاډه زړه نورو سیمو ته قاچاق کړي.

د حنیف په خبره، ولایتي ادارې تازه د کونړ او ننګرهار په لویه لار نوې امنیتي پوستې جوړې کړې چې پر مټ یې تر ډېره د لرګیو د لېږد مخه نیول شوې ده.

هغه زياته کړه: ((ځنګلونه ملي شتمني ده، د ساتنې او پالنې په برخه کې د طالبانو اسلامي امارت دریځ واضح او جدي دی، هغوی چې په ناقانونه توګه ځنګل ووهي او یا هم د لرګیو قاچاق وکړي موږ به یې په سزا محکوم کړو.))

نوموړي وايي: ((موږ نه یوازې د ځنګلونو د پرې کولو مخنیوي لپاره له وسله وال ځواک ګټه پورته کوو بلکې په کلیوالي سیمو کې هلته چې د نښترو او نورو ونو طبعيي ځنګلونه وي، د پخوانيو ولسي تړو او ناغو د جبري تطبیق پرمټ هم د ځنګل ساتنې لپاره لاس پکار شوي یو.))

د تېرو څو لسیزو راهیسې د کونړ ځنګلونه د مافیايي کړیو، زورواکو او وسله والو ګروپونو له لورې وهل شوي او نورو سیمو ته په قاچاقي توګه لېږدول شوي دي.

په همدې حال کې د کونړ یو شمېر اوسېدونکي شکایت کوي چې د دغه ولایت په یو شمېر غرنیزو سیمو کې اوس هم په پټه ځنګلونه وهل کېږي او بیا نورو سیمو ته د خرڅلاو په موخه استول کېږي.

د کونړ اوسېدونکي د ځنګلونو د ساتنې او پالنې په برخه کې د پخوانیو حکومتونو هڅې او کړنې ناکامې بولي او زیاتوي چې تېرو کلونو کې که څه هم میلیونونه افغانۍ د ځنګل ژغورنې او جوړونې په برخو کې په مصرف رسیدلي، خو په ناقانونه توګه د لرګیو لیږد او د ځنګل وهلو لړۍ توده ساتل شوې وه .

د کونړ اوسېدونکي محمد شعیب غروال وایي چې په تېر کې د کونړ د ځنګلونو په وهلو کې نه یوازې د سیمي زورواکو، مافیایې کړیو او وسله والو ګروپونو لاس درلود، بلکې په خپله د حکومت یو شمېر چارواکي هم په کې ښکېل وو.

غروال زیاتوي: ((په تېرو کلونو کې د کونړ چارتراش لرګي نه یوازې د هېواد په داخل کې ګڼو ښارونو ته په ناقانونه توګه ولېږدول شول، بلکې د هېواد د باندې پاکستان ته هم په قاچاقي توګه یووړل شول.))

د کونړ یو بل اوسېدونکى حشمت ژمن بیا وایي چې حکومت باید د ځنګل وهنې مخنیوی وکړي خو وهل شوو پخوانیو لرګیو ته د انتقال او مصرف داسې منظمه تګلاره رامنځته کړي چې په خبره یې د خلکو او حکومت دواړو ګټې په کې نغښتې وي.

ژمن زیاتوي: ((د پخوانیو ولسي تړو او ناغو د راژوندي کېدو او تطبیق له لارې کولای شو د ځنګلونو ترڅنګ د خپلو نورو ملي او عامه شتمنیو ساتنه او حفاظت هم وکړو.))

د کونړ ځنګلونه چې د هېواد د ځنګلونو شاوخوا ۱۶سلنه جوړوي، په تېرو کلونو کې نږدې څلوېښت سلنه زیانمن شوى او له منځه تللى دى.