برنامۀ موفق تداوی معتادین در نیمروز؛ از تاریکی اعتیاد تا روشنایی زنده‌گی

زرنج (پژواک، ۱۷ جوزا ۱۴۰۴): مسؤولین محلی در نیمروز می‌گویند که طی سه سال گذشته حدود ۸۰ درصد افراد معتاد به مواد مخدر از سطح شهر زرنج جمع‌آوری و تحت تداوی قرار گرفته‌اند؛ از سوی دیگر، مردم، بهبودیافته‌گان و آگاهان از این برنامه ستایش می‌کنند و آن را عامل اصلی در بهبود امنیت و زیبایی چهرهٔ شهر می‌دانند.

باشنده‌گان شهر زرنج می‌گویند،‌ برخی جاده‌‌ها و پس کوچه‌های شهر که قبلا مکان بودوباش معتادان بود و از آن بوی دود مواد مخدر به مشام می‌رسید، اکنون به مکان پاک مبدل شده و آنان احساس امنیت می‌کنند.

باشنده‌گان: شهر زرنج چهره دیگری به خود گرفته‌است

عبدالحی، یکی از باشنده‌گان شهر زرنج می‌گوید که قبلا در هر کوچه و پس کوچه ده‌ها معتاد وجود داشتند، در کنار این‌که محیط را آلوده می‌کردند،‌ بوی دود مواد شان مردم را اذیت می‌کرد و برخی اوقات در منطقه خانه‌ها و دکان‌ها را به سرقت می‌بردند.

وی که می‌گفت اکنون شهر چهرۀ دیگری به خود گرفته،  افزود: «قبلاً همیشه ترس از دزدی و سرقت داشتم، داخل هر کوچه ده‌ها معتاد افتاده بود، مردم در کوچه‌ها اذیت می‌شدند هر جا موتر ایستاد می‌شد معتادان دست به گدایی دراز می‌کردند. حالا با جمع‌آوری معتادین شهر زیبا شده همه آرام‌تر شده‌اند، خودم شخصاً تفاوت‌ها را احساس می‌کنم.»

همچنان، عبدالمجید یک‌ تن از فعالان اجتماعی در این ولایت گفت: «شهر زرنج امروز در حال تجربۀ یک تحول اجتماعی است که می‌تواند به عنوان الگو برای دیگر مناطق افغانستان باشد.»

وی گفت، حکومت باید بالای برنامه‌های اشتغال‌زایی برای جوانان بیشتر تمرکز کند؛ زیرا کسانی که تداوی می‌شوند، اگر برای شان زمینهٔ کار فراهم نشود، دوباره از ناامیدی به مواد آلوده می‌شوند، یا این‌که مجبور اند برای کار به ایران بروند و دوباره معتاد شوند.

فردی که اعتیاد را ترک کرده: از مرگ برگشتم و زنده‌گی خوشی دارم

حمیدالله ۳۲ ساله، باشندهٔ شهر زرنج یکی از افرادی است که شش ماه قبل توانست اعتیاد ده ساله را ترک کند و اکنون در کنار خانواده‌اش زنده‌گی باعزتی داشته باشد. ‌

وی می‌گوید، ده سال قبل در کشور ایران به دام اعتیاد افتاده، شب‌ها و روزهای پر از درد و رنج را سپری می‌کرد، اما با تلاش‌های زیاد خانواده‌اش نتوانست اعتیاد را ترک کند.

حمیدالله افزود، اما شش ماه قبل توسط نیروهای حکومتی از کوچه گرفتار و برای تداوی به کمپ ترک اعتیاد برده شد، اکنون که تداوی شده در یک نانوایی مصروف کار است .

او سال‌ها شب‌ها را زیر پل‌ها می‌خوابید و تمام خوشی‌های خود را در دود کردن مواد مخدر می‌دید و فکر می‌کرد که دیگر از این حالت رهایی ندارد،‌ اما حالا صحت‌یاب شده، هر صبح در نانوایی محله کار می‌کند.

او می‌گوید:  «به یاد دارم که شب‌ها در گوشه‌ای از خیابان‌ها می‌افتادم و گاهی از درد در آغوش مرگ می‌رفتم و گاهی‌ هم با دود کردن مواد مست می‌شدم و به خواب عمیقی می‌رفتم، در آن وقت هیچ امیدی به آینده نداشتم.»

وی با لبخندی ملیحی گفت: «امروز وقتی به آینه می‌بینم، نمی‌توانم باور کنم که این همان کسی است که سال‌ها به زمین افتاده بود و جای خواب و نان خوردن و استراحت‌اش کوچه و پس کوچه‌های شهر بود، امروز به خانوادهٔ خود برگشتم و یک زنده‌گی جدید را شروع کردم، به همین خاطر است که می‌گویم: از مرگ برگشتم.»

حمیدالله که به گذشته‌اش فکر می‌کرد گفت: «هیچ‌گاه فکر نمی‌کردم روزی برای خودم زنده‌گی جدیدی بسازم، خودم را در دنیای تاریکی می‌دیدم که هیچ راه فراری نداشتم … اما شکر خداوند که امروز می‌توانم برای خانواده‌ام کار کنم، نان بیارم.»

وی که به دخترش نگاه می‌کرد، به سایر معتادین توصیه کرد،‌ باید تمام کسانی که معتاد استند، به خانوادهٔ خود فکر کنند که با چه بدبختی زنده‌گی خود را پیش می‌برند.

شکیبا دختر حمیدالله، از این‌که پدرش اعتیاد را ترک کرده، خوشحال است و می‌گوید: «پدرم برای ما نان میاره، کتابچه می‌خره، شب‌ها در خانه می‌باشه، پدرم که نبود زیاد رنج می‌بردم و سرم سخت تمام می‌شد.»

اما این تنها حمیدالله نیست که صحت‌یاب شده،‌ محمدسخی مرد ۴۰ سالهٔ دیگری است که اعتیاد را ترک کرده و اکنون به آغوش خانواده‌اش برگشته‌است.

 او می‌گوید: «شب‌های زمستان، بدون هوش در کوچه‌ها می‌افتادم، نمی‌فهمیدم که کی آمده و کی رفته، یک روز که مرگ را به چشم دیدم، خودم رفتم کمپ که تداوی شوم امروز کارگر یک گاراج هستم.»

وی از این‌که اعتیاد را ترک کرده،‌ خوشحال است و می‌گوید: «او وقت که معتاد بودم،‌ روز ۳۰ افغانی پیسه مواد خود را پیدا کرده نمی‌تانستم، امروز پول حلال درمی‌آورم و به فرزندان خودم نان می‌دهم.»

محمدسخی از این‌که با خانواده‌اش زنده‌گی باعزت دارد می‌گوید: «قبلا بچه‌ام وقتی مرا می‌دید، پشت مادرش پت می‌شد، حالا خودش میایه و دستم را می‌گیرد، بسیار برایم لذت‌بخش است.»

کریمه، خانم سخی می‌گوید که شوهرش ۶ ماه قبل به زنده‌گی عادی برگشته و حالا در یک سرای نگهبان است و ماهانه ۱۰ هزار افغانی دست‌مزد می‌گیرد.

وی اقدام جدی امارت اسلامی در قسمت تداوی معتادین را ستایش کرده گفت که شوهرش طی ۷ سال اعتیاد، چندین بار تصمیم گرفت که آن را ترک کند، اما موفق نمی‌شد، ولی این‌بار توانست که اعتیاد را ترک کند.

به گفتهٔ او، تا اکنون شوهرش با ارادۀ خود تداوی نشده بود و همیشه در وجودش ترس برگشت به سوی مواد وجود داشت، اما حالا دیگر ترس ندارد.

قابل تذکر است که در بین معتادین تداوی شده،  زنان نیز وجود دارند.

زهره، مادر سه فرزند که خود نیز در دام اعتیاد گرفتار بود، از روزهای تلخ گذشته‌اش چنین می‌گوید: «هر شب در تاریکی خانه، در کنار کودکانم، گریه می‌کردیم، هر دو مصرف می‌کردیم من و شوهرم همیشه برای مواد مخدر می‌جنگیدیم، بچه‌هایم گرسنه می‌خوابیدند.»

وی در ادامه اضافه کرد: «امروز، وقتی به گذشته نگاه می‌کنم، حس می‌کنم خودم را دوباره پیدا کرده‌ام. حالا برای فرزندانم نان پخته می‌کنم، به نظافت شان می‌رسم، زندگی‌ام تغییر کرده‌است.»

مسؤولین: هشتاد درصد معتادین از سرک‌ها و کوچه‌‌ها جمع‌آوری و تحت تداوی قرار گرفته‌اند

مولوی عبدالواسع ریحان، آمر مبارزه با مواد مخدر قوماندانی امنیۀ نیمروز می‌گوید، طی بیش از سه سال گذشته، ۸۰ درصد از معتادین از سرک‌ها و کوچه‌های شهر جمع‌آوری و تحت تداوی قرار گرفته‌اند.

وی که می‌گفت، امارت اسلامی در امر مبارزه با مواد مخدر قاطعانه عمل می‌کند افزود، در سال گذشته ۲۴۵ تن به اتهام فروش مواد مخدر بازداشت نموده‌اند و ۳۰ کارخانۀ تولید مواد مخدر کشف و تخریب گردیده، بیش از ۸ هزار و ۷۲۸ کیلوگرام مواد مخدر مختلف‌النوع و بیش از ۲۲ هزار لیتر شراب و ۲۲۹ هزار تابلیت‌های نشه‌آور «کا» و ترامادول، زیگپ وغیره نیز کشف و ضبط گردیده‌است.

همچنان،  مولوی آغاجان مظهری، مسؤول کمپ ترک اعتیاد در نیمروز گفت که در سال گذشته بیش از ۱۵۰۰ معتاد را تداوی و مرخص نموده‌اند و در حال حاضر ۱۰۰۰ تن دیگر در این کمپ تحت تداوی قرار دارند.

داکتر سیدخلیل شاه کاظمی، متخصص تداوی معتادین می‌گوید: «تداوی یک فرایند بلندمدت است، ترک مواد مخدر به تنهایی کافی نیست، ما در کمپ‌ها علاوه بر دوا، روان‌درمانی و حمایت اجتماعی نیز داریم،  امروز بسیاری از کسانی که روزی در سرک‌ها افتاده بودند، در حال مرگ بودند، امروز به کارگرانی با معاش خوب تبدیل شده‌اند و زنده‌گی‌شان متحول شده‌است.»

وی افزود، از زمانی که کمپ‌ مجددا راه‌اندازی شده، تعداد زیادی از افراد به‌طور مؤثر تداوی شده‌اند؛ این یک تغییر عظیم است که نه تنها بر فرد، بلکه بر جامعه اثرگذار است.

براساس گزارش‌های منتشره،‌ طی نزدیک به چهار سال گذشته بیش از یک‌صدهزار معتاد در سراسر کشور به‌شمول نیمروز، جمع‌آوری شده و اعتیاد را ترک کرده‌اند.