زبان

آیا حساب کاربری در سایت پژواک ندارید؟

برای اشتراک اینجا کلیک کنید.

عبدالرزاق حبیبی

روز ۱۵ فبروری سال ۱۹۸۹ وقتی آخرین عسکر شوروی سابق از افغانستان خارج شد، افغانستان را همچو یک مخروبه  برای جهانیان به میراث گذاشت که تمام سیستم و نظام آن فلج شده بود و حکومت نیمه جان داکتر نجیب الله توان دفاع حملات مجاهدین را نداشت و بالاخره پس از مسدود شدن همه راه های فرار بالای وی، در حالی که شخص نجیب پس ار تلاش ناکام برای فرار از کشور، به دفتر سازمان ملل درکابل پناهنده شد، هکارانش قدرت را به مجاهدین تسلیم نمودند.

بعد از آن روز جهان افغانستان را فراموش کرد و افغانستان به شکلی منزوی شد، که در گوشه و اکناف جهان کمتر کسی از افغانستان نام می بُرد.

متأسفانه تنظیم های جهادی چه در سالیان اخیر جهاد و چه در مرحله تسلیمی حکومت از جانب کمونیست ها به ایشان، با هم اختلاف شدیدی داشتند، که این همه باعث شد تا پس از سقوط رژیم نجیب و تشکیل حکومت از سوی آنها نیز به اختلاف و کشمکش داخلی خود ادامه دهند و این امر سبب شد تا جنگ های شدید و اسف بار داخلی بین آنها شعله ور شود، که در نتیجه سیستم و تاسیسات دولتی همه از بین رفت و افغانستان بسوی یک انارشی کامل و جنگ های وحشتناک داخلی سوق داده شد.

در جهان معاصر چه کشور های همسایه ما و چه هم قدرت های بزرگ جهان، همه در هر کشوری دنبال بدست آوردن منافع خویش اند، برای حفظ همین منافع و بازی های کثیف سیاسی، آنها هیچگونه عاطفه ای را داخل سیاست و بازی های کثیف سیاسی راه نمی دهند که بر بنیاد همین هم کشورهای همسایه، منطقه و جهان، اطراف مختلف دخیل در معضله، افغانستان را حمایت مالی و تسلیحاتی نمودند و می نمایند.

در نتیجه همین حمایت ها و مداخله های نا میمون، جنایت هایی که در دوران جنگ های داخلی افغانستان صورت گرفت، شاید نظیرش کمتر در دنیا دیده شود و هر گونه ظلمی که در ذهن شما خطور می کند در این کشور صورت گرفت.

ادعای اطراف دخیل در جنگ های داخلی همین بود که هر یکی خود را بر حق میدانست و فکر میکرد حقش را جانب مقابل خورده است و برای دفاع از حق خود ازهر راه ممکنه ایستادگی کرد.

این همه باعث آن شد تا گروه های مسلح در جنگ، مخالفین و حتی هواخواهان طرف مقابل را سلاخی کند، تعذیب کند، به مهاجرت وادار سازد و حتی از خانه و قریه ی خود آنها را بیرون کند.

در نتیجه این جنگ، کابل که گردشگران از کشورهای منطقه برای دیدن آن می آمدند و تعطیلات خویش را در اینجا سپری میکردند، به یک مخروبه مبدل شد و انسان زنده در روز روشن از گردش در کوچه و پس کوچه های آن می هراسید و سگهای گرسنه نمی گذاشتند انسان از جاده های کابل زنده عبور کند.

کابل میدان بزکشی برای اطراف دخیل در جنگ شده بود، در هر چهارراه آن یک گروه جنگی خاص حکومت میکرد و زیرسلطه آن گروه، قوانین و حاکمیت خاص وجود داشت.

به هر صورت، این تصویر کوتاهی بود از افغانستان منزوی شده در سال های ۱۹۹۰ میلادی، که نشان می دهد افغانستان در آن زمان از چه روزهای دشوار و زیر ظلم و ستم عبور می کرد.

وقتی این همه ظلم ها به اوج خود رسید، ناگهان گروه طالبان به زعم خود شان برای برداشت و ختم این ظلمها به میان آمدند، طالبان خیلی سریع به کابل رسیدند و کابل را در اسرع وقت تسخیر کردند.

با تسخیر کابل، جنگجویان خارجی که قبلاً در زمان جهاد مردم افغانستان علیه شوروی وقت، به این کشور آمده بودند، نیز دوباره به میدان جنگ برگشتند و به زعم خودشان برای برپایی نظام اسلامی با همدیگر همکار شدند، دوباره فعال شدن جنگجویان داخلی و خارجی افغانستان را به محل خوب تجمع و رشد جنگجویان اسلامگرای جهانی تبدیل کرد، که در بین آنان اسامه بن لادن، شخصیت معروف مجاهدین عربی نیز قرار داشت.

هنگامی که سفارت های امریکا در کشور های افریقایی کینیا و تانزانیا هدف حملات قرار گرفت، امریکا گروه القاعده و رهبر آن اسامه بن لادن را که در افغانستان حضور داشت، در این حملات دخیل دانست  و از حکومت طالبان خواست تا اسامه را تسلیم آنها کنند، اما طالبان از این کار اباء ورزیدند و این امر باعث شد تا حمله موشک های کروز از سوی امریکا بر نقاطی از افغانستان صورت گیرد.

همچنان پس از حوادث ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ و حمله بر برج های تجارت جهانی نیویارک، امریکا انتقام از گروه القاعده را بهانه قرار داده بر افغانستان لشکر کشی نمود که در نتیجه حملات هوایی امریکا و کمک زمینی توسط مخالفین طالبان، امریکا عملاً و در مدت کوتاه افغانستان را تسخیر نمود و پس از آن ضمن یک جلسه که در شهر بُن آلمان برگزار شد، حکومت جدیدی در افغانستان با حمایت امریکا و کشورهای متحد آن ایجاد شد.

اما طالبان هیچگاه از مخالفت با حکومت جدید و تحت حمایت امریکا دست نکشیدند و برای به دست آوردن دو باره قدرت و اخراج امریکا از افغانستان از هیچگونه سعی و تلاش دریغ نورزیدند.

طی بیست سال حکومتی که حمایه مالی و نظامی امریکا را با خود داشت، افغانستان رشد خوب اقتصادی داشت، تاسیسات ملکی، نظامی، تعلیمی و تحصیلی که در افغانستان با صفر ضرب شده بود، دوباره احیاء شد، هزاران تن اعم از دختر و پسر به مکاتب و دانشگاه ها روی آوردند، صدها هزارتن در دوایر دولتی و خصوصی مصروف کار شدند، سیستم مدرن حکومتداری به افغانستان آمد و افغانستان از انزوای جهانی پس در جهان مطرح شد، افغانستان در بخش های مختلف زندگی در جهان درخشید، ولی در برخی بخش ها این کمک ها لکه ی ننگ برای حامیان جهانی افغانستان شد.

در این بیست سال افغانستان داری نظام بهتر اداری شد، داری تاسیسات نظامی شد، هزار ها جوان با سیستم مدرن اداری و تکنالوژی پیشرفته بلدیت پیدا کرد، بود و به این ترتیب افغانستان پیشرفت چشم گیری کسب کرد.

اما با آن هم این سیستم جدید مشکلاتی برای خود داشت که ذکر همه آن از توان این سطور بیرون است. فساد گسترده حکومت افغانستان را در صدر لیست کشورهای مفسد جهان قرارداده بود، و هر یک تا میتوانست افغانستان را جایگاه خوب برای به دست آوردن پول میدانست.

به همین دلیل بود که وقتی حملات طالبان شدت گرفت و حمایت کشورهای خارجی از آن کمتر شد، دیگر افراد مفسد حکومت و اردویی که برای معاش می جنگید، توان دفع حملات طالبان را نداشتند و به جز تسلیمی به طالبان راه دیگری نیافتند، که در نتیجه تمام سیستم و نظام و حکومت تسلیم طالبان شد.

بعد از تسخیرحکومت توسط طالبان بار دیگر تمام سیستم افغانستان متوقف شد، دستگاه حکومتی به یکبارگی از فعالیت بازماند، تمام ادارات تعلیمی و تحصیلی رخصت شدند و صدها هزار افغان تحصیلکرده و آشنا با سیستم مدرن اداری از افغانستان فرار نمودند و یا هم منتظر فرار هستند.

نظر به آخرین تحلیل که از سوی ملل متحد نشر شده، تا سال ۲۰۲۲ تقریبا ۹۷ فیصد مردم افغانستان زیر خط فقر زندگی خواهند کرد و همین بزرگترین علت برای ترک کشور و مهاجرت   خواهد بود و این کار باعث مشکلات بزرگ امنیتی برای جهان خواهد شد.

اگر بار دیگر افغانستان منزوی شد، سیستم هایی که در بیست سال گذشته بر آن سرمایه گذاری هنگفت کرده از بین خواهد رفت، و افغانها توان حتی نگهداشت آن را نخواهد داشت، چه برسد که رشد داشته باشد.

مرگ و میر مادران و نوزادان در این کشور افزایش خواهد داشت و روزانه هزارها مادران و اطفال معصوم در گوشه های مختلف کشور خواهد مرد.

جزیره های کوچک قدرت رشد خواهد کرد. افغانستان به کشوری مبدل خواهد شد که در آنجا حکومت مرکزی مقابله با قوماندان های محلی که شاید تهدید به کشورهای منطقه و جهان خواهد بود را نخواهد داشت.

با افزایش بیکاری و ضعف اقتصاد، دانشگاه های خصوصی که صدها هزار جوان در آن مشغول درس خواندن بودند، رو به زوال هستند و به همین علت صدها هزار جوان از تعلیم و تحصیل خواهند ماند و این باعث خواهد شد تا آنها از گزینه های مختلف چون ابتلا به مواد مخدر، ارتکاب جنایات، و یا هم برای پیوستن به گروه های جنگی و استخباراتی منطقه سوق داده شوند.

تحلیل گران و ناظرین اوضاع، به این باوراند که اگر افغانستان بار دیگر منزوی شد و جهان آن را فراموش و یا هم محدودیت های سخت بر آن وضع کرد، بار دیگر ترس آن وجود دارد که حکومت افغانستان با گذشت هر روز ضعیف تر شود و توان مقابله با تهدید هایی که جهان از آن ترس دارد را نداشته باشد.

اکنون اگر کسی بخواهد یا نخواهد افغانستان زیر سلطه طالبان آمده، افغانستان توسط آنها تسخیر شده و طالبان حالا حکومت خویش را اعلان نموده است، فلهذا ضرور است تا برای نجات ملت افغانستان جهان دست به کار شوند و نگذارند این خاک بار دیگر به باد فراموشی سپرده شود.

نباید این کشور بار دیگر به سوی جنگهای داخلی سوق داده شود و باعث تکرار تاریخی شود که قبلاً از آن یاد آور شدیم و در نتیجه، این کشور به یک درد سر بزرگ به جهان تبدیل گردد.

در نتیجه می خواهم بگویم که نظر به تعهداتی که طالبان به جهان داده اند، افغانستان دیگر تهدیدی برای جهان نخواهد بود و جهان باید افغانستان را فراموش نکنند و افغانستان را منزوی نسازند، این وضعیت باید باعث نشود تا مردم افغانستان از گرسنگی و فقر بمیرند، اکنون امنیت جهان وابسته افغانستان است و باید جهان فیصله کند که چگونه افغانستانی میخواهد، افغانستانی که یک تهدید برای خود افغانستان و جهان باشد و یا هم افغانستانی که باعث آرامش برای خود افغانها و جهان باشد.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

عبدالرزاق حبیبی – نویسنده و ژورنالست- کابل

@Arazaqhab

این مقاله بيانگر نظر نویسنده است، پژواک در قبال آن مسووليتى ندارد. You need to subscribe to view the full article. Please login or register a new account.

تماس با ما

ارسال گزارش

آژانس خبری پژواک علاقمند است تا گزارش های شما را نشر کند. در صورت تمایل با کلیک کردن بر روی این لینک با ما تماس بگیرید.

اپلیکیشن موبایل پژواک

اپلیکیشن پژواک را بر روی تلفن هوشمند خود نصب کنید تا آخرین خبرهای ما را دریافت کنید. بیشتر