شهروندان بازگشته از ایران: پولیس آن‌کشور با افغان‌ها برخورد ناعادلانه دارد و پول غیرقانونی می‌گیرد

هرات (پژواک، ۱۹ جوزا ۱۴۰۴): هم‌زمان با شدت یافتن روند اخراج اجباری مهاجرین افغان از ایران، شماری از افراد بازگشته از آنچه که «رفتار نامناسب» با افغان‌ها در آن‌کشور می‌خوانند، شکایت کرده می‌گویند که پولیس ایران هنگام اخراج، از آنان هزینه‌های اضافی دریافت می‌کند.

شماری از این مهاجرین افغان که به تازه‌گی از ایران اخراج و از طریق گذرگاه سرحدی اسلام‌قلعه وارد هرات شده‌اند، از برخورد ناعادلانه و نادرست پولیس ایران شکایت دارند و می‌گویند که هنگام اخراج، اموال و دارایی‌های‌شان ضبط می‌شود و در کنار آن، کارفرمایان ایرانی نیز از این فرصت سوءاستفاده کرده و از پرداخت مزد کارگران افغان خودداری می‌کنند.

عزیز آقا، باشندۀ ولسوالی سالنگ پروان که به تازه‌گی از ایران برگشته به پژواک گفت که چهار سال پیش به دلیل نبود فرصت کاری و مشکلات اقتصادی مجبور به مهاجرت به ایران شده بود، اما اکنون که از آن‌کشور اخراج شده، کارفرمایش نیز از این فرصت سوءاستفاده کرده و دست‌مزد چندین‌ماهه‌اش را که بالغ بر ۶۶ میلیون تومان ایرانی می‌شود، پرداخت نکرده‌است.

او افزود: «با وجود تلاش‌های پی‌در‌پی برای دریافت حقوقم، نه‌تنها صاحب‌کار پولم را نداد، بلکه به دلیل مهاجر بودن، مرا تهدید هم کرد.»

وی تأکید کرد که به‌عنوان یک مهاجر، راهی برای شکایت قانونی نداشته‌است.

به گفتۀ عزیزآقا، پولیس ایران هنگام اخراج، علاوه بر هزینۀ جواز سفر، از هر عضو خانواده‌اش ۴۰۰ هزار تومان به‌طور اجباری اخذ کرده‌اند.

از سویی‌هم، باقر یک تن از دیگر از باشنده‌گان ولسوالی مالستان غزنی که به‌صورت اجباری همرای فامیل شش نفره‌اش از کشور ایران اخراج شده‌است، نیز از بر خورد ناشایستۀ پولیس ایران با افغان‌ها و همچنین اخذ پول اضافی از آنان شکایت دارد.

باقر می‌گوید که پولیس ایران از وی و دیگر مهاجرین به‌گونۀ اجبار پول اضافه‌تر از هزینۀ سفر آنان گرفته‌اند که به گفتۀ او، به‌صورت قانونی هر فرد مهاجر افغان باید یک میلیون و پنج‌صد هزار تومان هزینۀ راه شان را پرداخت کند، اما پولیس ایران از آنان به مبلغ دو میلیون و هفت صد هزار تومان فی نفر، از خوردسال تا بزرگ‌سال شان، اخذ کرده‌است.

او گفت:«شماری از مهاجرین افغان که از سوی پولیس ایران بازداشت شده بودند، به دلیل نداشتن پول مورد ضرب و شتم قرار گرفته و همچنین کرایۀ راه آنان را پولیس ایران از سایر مهاجرین به زور می‌گرفتند.»

وحیدالله حضرتی، باشندۀ ولسوالی نجراب ولایت کاپیسا و یک تن از ورزشکاران  مدال‌آور کشور می‌گوید که پنج سال پیش به‌صورت غیرقانونی برای کار به کشور ایران مهاجر شد، اما به‌گفتۀ وی، در این مدت علاوه بر کارگری با اشتراک در مسابقات بین‌المللی در رشتۀ بوکس در این کشور، موفق به کسب مدال نیز شده‎‌است.

وحیدالله می‌گوید، هرچند به عنوان یک قهرمان بوکس شناخته می‌شود، اما نبود فرصت‌های کاری و شغلی نه تنها او را،  بلکه هزاران جوان دیگر را نیز مجبور به مهاجرت غیرقانونی کرده‌است.

وی نیز از برخورد نادرست، آزار و اذیت افغان‌ها در ایران نگران است و از حکومت می‌خواهد تا به وضعیت مهاجرین رسیده‌گی کند.

از سوی دیگر، مسؤولان در آمریت مهاجرین و عودت‌کننده‌گان در امور سرحدات گذرگاه اسلام‌قلعۀ ولایت هرات می‌گویند که روزانه بیش از چهار هزار مهاجر افغان به‌صورت انفرادی یا به شکل خانواده از طریق این گذرگاه سرحدی به کشور باز می‌گردند که بیشتر آنان به‌گونۀ اجباری از ایران اخراج شده‌اند.

عبدالله قیومی، آمر این اداره در صحبت با پژواک گفت که مسؤولین حکومتی با همکاری برخی از نهادهای بین‌المللی با مهاجرین تازه برگشته مقداری پول نقد و امکانات اولیۀ زنده‌گی مساعدت می‌کنند که به گفته وی، برای هر عضو خانواده به مبلغ دو هزار افغانی پول نقد، مقداری غذا و دیگر امکانات اولیۀ زنده‌گی کمک صورت می‌گیرد.

قیومی همچنین می‌افزاید که حکومت افغانستان در تلاش است تا با ایجاد فرصت‌های کاری از مهاجرت غیرقانونی جوانان و مردم کشور به خارج از کشور جلوگیری کنند.

قابل ذکر است که ایران و پاکستان به‌گونۀ جدی روند اخراج اجباری مهاجرین افغان را آغاز کرده‌اند و روزانه هزاران مهاجر افغان از این کشورها به افغانستان بازگردانده می‌شوند؛ اقدامی که حکومت سرپرست افغانستان و نهادهای حامی مهاجرین بارها از این کشورها خواستار بازنگری در سیاست شان در زمینۀ اخراج مهاجرین افغان شده‌اند.