ښځو

د ملګرو ملتونو سازمان د ښځو برخې یوه نظرپوښتنه ښیي چې افغان ښځې او نجونې د بشري مرستو، معیشت، روغتیا او زده‌کړې خدماتو ته د لاسرسي برخو کې له ستونزو سره مخ دي.

د لغمان کرنې ریاست مسوولین وایي چې د دغه ولایت په قرغیو ولسوالۍ کې د اړمنو ښځو لپاره ۸۴ نوي د شاتو مچیو فارمونه جوړ شوي څو د هغوی اقتصاد پیاوړی شي.

هرات کې یو شمېر متشبثینې وايي چې له ښځو د ځینو نړۍوالو ملاتړکوونکو بنسټونو او په هېواد کې د ځینو بشري پروژو لغو کېدل په دغه ولایت کې د ښځو پر سوداګرۍ او کاروبار منفي اغېز کړی دی.

په دې ورځو کې د سرپل د مرکز د چهارباغ سیمې د ځینو خټینو کورونو انګړونو او شاوخوا ساحو کې کورنیو باغچو نه یوازې د کورونو چاپېریال ښکلی کړی، بلکې د هغو مېرمنو لپاره چې د کور د لګښتونو پوره کولو په اړه یې اندېښنه درلوده، یوه سالمه بوختیا او د عاید سرچینې ګرځېدلې دي.

د افغانستان په ځینو سیمو کې په هوایي ډزو د نجلۍ په نوم کول د ښځو پر وړاندې د تاوتریخوالي هغه بڼه ده چې له امله یې کورنۍ په دښمنیو اوړي او پېغله د پلار کره سر سپینولو ته اړ باسي، خو چارواکي وایي، یوازې په خوست کې یې ۱۱ دغه ډول پېښې ثبت کړې او په ټینګه یې مخه نیسي.

د بامیان ولایت اوسېدونکې امنې اکبري چې د نجونو پر مخ د پوهنتونونو تړل کېدو له امله له تحصیله پاتې شوې، د خیاطۍ یوې کارګاه په جوړولو په دغه ولایت کې لسګونو ښځو ته د کار زمینه برابره کړې ده.

یو شمېر نجونې او ښځې په داسې حال کې د ځینو دلایلو له امله د ټیټانوس ناروغۍ واکسین نه کوي چې ډاکټران د دغه واکسین پر تطبیق ټینګار کوي او وايي، دغه ناروغي په ځینو مواردو کې د شخص د مړینې لامل کېدای شي.

جوزجان کې یوې مېرمنې د غالۍ اوبدلو او خیاطۍ یوې کارخونې په جوړولو سره ۵۰ ښځو ته د کار زمینه برابره کړې ده.

بلخ کې د قطر سرې میاشتې په مالي ملاتړ د دغه ولایت مرکز مزارشریف ښار کې بې‌سرپرسته ښځو ته د خیاطۍ او ګلدوزۍ د زده‌کړو نهه مرکزونه جوړ شول.

د دایکنډي په مرکز نیلي ښار کې یو شمېر هغه مېرمنې چې ټولې هیلې یې په لاسي صنایعو پورې تړلې وايي، نورو برخو کې د کار نشتوالي له امله یې خیاطي او ګلدوزي ته مخه کړې او له حکومته غواړي چې ملاتړ یې وکړي.

د امر بالمعروف او نهي عن‌المنکر وزارت سرپرست وايي چې اسلامي امارت د ښځو شرعي حقونو ورکولو ته ژمن دی او که څوک سرغړونه وکړي، ښځې کولای شي شکایت وکړي.

نیمروز کې یو شمېر شنډې مېرمنې د خپلو مېړونو او د هغوی د کورنیو له خوا له تاوتریخوالي شکایت کوي او وايي، د دې پر ځای چې شنډې ښځې مجرمې وګڼل شي، باید له هغوی سره ښه او انساني چلند وشي.