افغان کډوالو

کابل (پژواک، ۱۱ زمری ۱۴۰۴): د ملګرو ملتونو د ماشومانو د ملاتړ صندوق په يوه تازه راپور کې ویلي چې د روان زېږديز کال په

مولوي امیر خان متقي د ایران د بهرنیو چارو له وزیر سره په ټیلېفونې خبرو کې له دغه هېواده د افغان کډوالو د اېستلو لړۍ د اندېښنې وړ بللې او ټینګار یې کړې چې دغه بهیر دې تدریجي او په عزت سره ترسره شي.

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمېشنرۍ مشر وايي، ایران د افغان کډوالو اړوند د درې اړخیزې تخنیکي ناستې لپاره چمتووالی ښودلی او ټاکل شوې دغه ناسته ډېر ژر د اسلامي امارت، ایران او یواېن‌‌اېچ‌سي‌ار د استازو ترمنځ په کابل کې ترسره شي.

د کډوالو چارو کې د ملګرو ملتونو عالي کمېشنر د ایران د کورنیو چارو له وزیر سره په لیدنه کې ویلي چې د افغان کډوالو د ستنولو بهیر دې په تدریجي ډول ترسره شي څو د دغه هېواد پر حکومت فشار را نه شي.

تاجکستان د قاچاق او جعلي اسنادو په اړه د اندېښنې له امله د افغانانو په ګډون د ناقانونه کډوالو ایستلو لړۍ پيل کړې او د کډوالۍ نړۍوال سازمان هم له دغه بهیره د څارنې لپاره شېرخان بندر ته ځیني ټیمونه لېږلي دي.

له ایرانه د افغان کډوالو د بې‌مخینې ایستلو په دوام زرګونه کورنۍ تش لاس هېواد ته راستنې شوې دي؛ هغوی له حکومته د سرپناه او کاري زمینې برابرولو غوښتنه کوي. بلخوا، د چارو پوهان د کډوالو جبري ایستل د بشري حقونو نقض بولي او له ملګرو ملتونو غواړي چې د دغه بهیر مخنیوي برخه کې اقدام وکړي.

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمېشنرۍ مسوول د ریاست‌الوزرا له اداري مرستیال سره په لیدنه کې ویلي چې د دغه سازمان له خوا راستنېدونکو افغان کډوالو ته لس میلیونه ډالر نغدي مرسته ځانګړې شوې او هڅې کوي څو نورې مرستې هم راجلب کړي.

له ایرانه د افغان کډوالو د ایستلو لړۍ تر پیلېدو وروسته، د هرات سلګونه اوسېدونکي «د همدردۍ او همکارۍ کاروان» په نوم د کمپاین په پیلولو سره د هرات اسلام‌کلا بندر ته ولاړل څو په یوه بې‌ساري اقدام کې راستانه شوي کډوال په داوطلبانه او وړیا ډول تر هرات ښاره ولېږدوي.

رییس‌الوزرا ویلی، له ایرانه د افغان کډوالو د راایستلو پرمهال دې د هغوی د حقونو له نقض او سپکاوي ډډه وشي او اجازه دې ورکړل شي څو خپل منقول توکي له ځان سره هېواد ته ولېږدوي او خپلې غیرمنقولې شمتنۍ او حسابونه په مناسبه توګه راغونډ کړي.

د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمېشنري وایي چې افغانستان ته د کډوالو د ستنېدو بهیر له پراخېدو سره سم اړتیاوې مخ پر ډېرېدو دي او له نړۍوالې ټولنې یې غوښتي چې د تمویل کچه لوړه کړي.

د کډوالۍ نړۍوال سازمان (IOM) اعلان کړی چې د روان کال په جون میاشت کې څه باندې ۲۵۶ زره افغان کډوال له ایرانه افغانستان ته ستانه شوي او د بودجې کمښت د مرستو رسولو برخه کې د دغه سازمان او شریکانو خدمات له ستونزو سره مخ کړي دي.

ناروې، د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو له عالي کمېشنرۍ (UNHCR) سره د افغان کډوالو د ملاتړ په موخه لس میلیونه نارویژي کرون (نږدې یو میلیون امریکايي ډالر) مرسته اعلان کړې ده.