توکو

د افغانستان او پاکستان د سوداګرۍ او صنایعو ګډې خونې یوه غړي ویلي چې د تورخم دروازې له بندېدو سره پر سوداګریزو توکو بار څه باندې پنځه زره موټر دواړو خواوو ته بند پاتې دي چې له امله یې دوه اړخیزه سوداګري زیانمنه شوې ده.

مالیې وزارت وایي، تېره اونۍ د هېواد په ځینو ولایتونو کې د هغو څه باندې ۴۴ زره کیلوګرامه توکو مخه نیول شوې چې په قاچاق ډول هېواد ته راوړل کېدل.

نن په کابل ښار کې د تېرو اوو ورځو په پرتله د لومړنیو اړینو توکو بیو کې بدلون نه دی راغلی.

د ننګرهار سوداګرۍ خونه وايي، خيبر پښتونخوا کې د ځايي قومي خلکو د اعتراض له امله له تېرې شاوخوا يوې اونۍ راهیسې د تورخم – پېښور لویه لاره تړل شوې او د افغان سوداګرو شاوخوا ۲۰۰۰ بار لارې بندې پاتې دي.

د نیمروز د ځمکني ترانسپورټ رییس وايي، له دوه کلن ځنډ وروسته د چابهار له بندره د افغان سوداګرو د توکو لېږد رالېږد بېرته پیل شو او د دغه بندر له لارې د توکو د انتقال بهیر ګړندي‌کېدو برخه کې ځیني اقدامات هم شوي دي.

له افغاني سرې مياشتې سره، ای‌سي‌ارسي د ۲۰ ميليون افغانیو په ارزښت د ۱۶ امبولانسونو او سعودي عربستان د ۳۵۰زره امريکايي ډالرو په ارزښت د خوراکي توکو مرسته وکړه.

د سمنګان یو شمېر اوسېدونکي د دغه ولایت په بازارونو کې د لومړنیو توکو د بیو له لوړالي شکایت کوي او وايي چې د افغانۍ پر وړاندې د ډالر ارزښت په ټیټېدو سره هم د لومړنیو توکو بیو کې هیڅ بدلون نه دی راغلی.

کونړ کې له پاکستانه تازه راستنې شوې کورنۍ وایي که څه هم د دغه ولایت په خاص کونړ ولسوالۍ کې ورته لنډمهاله کمپ جوړ شوی، خو په وینا يې د لومړنیو توکو له کمښت سره مخ دي.

د افغانستان د اوسپنې پټلۍ ادارې مسوولینو له ازبکستانه غوښتي چې پر ترانزیټي توکو تعرفه کمه کړي څو له دې لارې د انتقالاتو کچه لوړه شي.

د صنعت او سوادګرۍ وزارت وایي، د لومړي ځل لپاره له ایرانه په توکو بار اورګاډی د هرات ولایت «روزنک» تمځای ته را ورسېد.

د اوسپنې پټلۍ اداره وایي، ایراني چارواکو لیکلې ژمنه کړې چې د ۱۴۰۲ لمریز کال له وري میاشتې مخکې به د خواف- هرات اوسپنې پټلۍ د اورګاډو تګ راتګ ته چمتو کوي او په سوداګریزو مالونو بار لومړی کتار به له ایرانه افغانستان ته راشي.

د صنعت او سوداګرۍ وزارت وایي، د روانې لړم میاشتې تر پایه به له روسیې څخه افغانستان ته د شوي تړون له مخې د تېلو، اوبلن ګاز او غنمو رالېږد پیل شي.