موټر چلوونکي: که پر لویو لارو د پیسو اخیستو او ځورونو ستونزه هواره نه شي، حرکت نه کوو

کندهار (پژواک، ۲۲ سلواغه ۹۹): له تېرو څو ورځو راهیسې د هېواد په بېلابېلو ولایتونو کې د بار وړونکو موټرو زرګونو چلوونکو کاربندیز اعلان کړی او وايي چې د لویو لارو په اوږدو کې پولیس او د ترانسپورټ ریاستونو مامورین ترې ناقانونه پیسې اخلي.

دوی ادعا کوي چې پر دې لارو نه یوازې چې پیسې ترې اخیستل کېږي، بلکې په ساعتونو ساعتونو درول کېږي، ځورولو کېږي، سپکې سپورې ورته ویل کېږي او ان ډزې ورباندې کېږي چې په دې وروستیو کې په دغسې پېښو کې څو تنه مړه او ټپیان شوي هم دي.

د داد محمد په نوم یوه چلوونکي چې د کابل- هرات پر لویه لاره بار وړونکی موټر چلوي، پژواک خبري اژانس ته وویل، له تېرو څو ورځو راهیسې د باروړونکو موټر چلوونکو کاربندیز په ټول هېواد کې روان دی او زرګونو چلوونکو د احتجاج په توګه خپل موټرونه درولي دي.

هغه زیاته کړه، ترانسپورټ وزارت د خپلو ریاستونو له خوا یو ځل بیا په یوه او بل نوم له موټر چلوونکو د پیسو اخیستل پیل کړي، په داسې حال کې چې دغه اخاذۍ د ولسمشر د یوه حکم له مخې منع اعلان شوي وې.

دی وايي، شاوخوا لس میاشتې مخکې د ولسمشر د یوه حکم له مخې پرېکړه وشوه چې موټر چلوونکي به خپل عواید د کمېشنکارانو پر ځای په ګمرکونو کې ورکوي؛ ځکه ۸۰ سلنه یې حیف او میل کېدې.

د ده په خبره، د نوي وزیر له راتګ سره اوس هغه لړۍ بیا پيل شوې، د ترانسپورټ مامورین له لوی ډانګ سره ورته ولاړ وي، ستونزې ورته جوړوي، په ساعتونو ساعتونو یې ځنډوي او په یوه او بل نوم پیسې ترې اخلي.

دغه راز ده یادونه وکړه چې د کابل- هرات پر لویه لاره له غزني تر فراه پولیس او سیمه ییز پولیس له موټر چلوونکو پیسې اخلي او ځوروي یې.

ده وویل: ((پولیس د وسلې په زور چلوونکي ګواښي او ورته وايي، راکړه زرګون، راکړه پنځه زره، که یې ور نه کړي، وهي او ټکوي یې، ډزې ورباندې کوي.))

نوموړی زیاتوي، له دغه حالت څخه چلوونکو نور تنګ شوي او اړ شول چې په احتجاج لاس پورې کړي.

د حاجي خیرالله په نوم یوه بل موټر چلوونکي پژواک اژانس ته وویل، د کابل- هرات پر لار په وار وار پولیسو بې عزته کړی، وهلی او ان ډزې یې ورباندې کړي دي.

دی زیاتوي، پولیسو د لارې پر سر پر تپو پوستې جوړې کړې، چلوونکی اړ کوي چې موټر ودروي او پیسې پوستې ته ور وړي او یا له پوستې بوشکه راځړوي او چلوونکي اړ کوي چې په هغه کې پیسې واچوي.

د ده په خبره، که کله موټر چلوونکی د پولیسو خبره ونه مني او تېر شي نو ډزې ورپسې کوي چې څو ځلي یې چلوونکي او په موټرو کې بار توکي او څاروي ویشتلي دي.

دغه راز ده یادونه وکړه چې ولسمشر څو میاشتې مخکې د ترانسپورټ پاټکونه بند کړي وو خو اوس نوي وزیر بیا پاټکونه جوړ شوي چې د لویو لارو په اوږدو کې یې په هر ولایت کې درې او څلو ځایه کانټینرونه ایښي او له هر موټر زرګونه افغانۍ اخلي.

احتجاج کوونکي وايي، کاربندیز به یې ته هغه دوام ولري چې په خپله ولسمشر یې ستونزې نه وي حل کړې.

دغه راز دوی ګواښ کوي چې که خبره ځنډنۍ شي نو مسافر وړونکي شرکتونه به هم له دوی سره یو ځای کاربندیز اعلان کړي.

خو لا هم اړوندو دولتي ادارو احتجاج کوونکو ته مثبت ځواب نه دی ویلی، په داسې حال کې چې د همدې کاربندیز له امله د بېلابېلو خوراکي او غیر خوراکي توکو بیې هم په لوړېدو دي.

کندهار کې د امنیې قوماندانۍ د امنیت له امر جنرال فرید مشعل سره شریکه کړه، هغه پژواک ته وویل، د کابل- هرات پر لویه لاره د کندهار په ساحه کې له هیڅ موټر چلوونکي څخه پیسې نه اخیستل کېږي او پر لاره پرتې امنیتي پوستې د دوی تر کنټرول لاندې دي.

خو ده ومنله چې دغه ستونزه په نورو ولایتونو کې شته.

دغه راز نوموړي یادونه وکړه چې د موټرچلوونکو احتجاج له دې امله دی چې پخوا یې خپل محصول په ګمرکونو کې ورکوه خو اوس یې د لارو پر سر د ټرانسپورټ مامورین ورڅخه اخلي، د دوی غوښتنه دا ده چې دا چاره دې بیرته د پخوا په شان شي.

د ولسمشر لومړي مرستيال امرالله صالح پرون د سهار د اته نيمو بجو په راپور کې ليکلي وو چې د افغانستان د مېوو او سبزیجاتو اتحاديې رييس حاجي حيدر او د دې اتحاديې د کرنې فدراسيون مرستيال حاجي میرویس د موټرو درولو د موضوع په اړه غونډې ته خپل توضحيات ورکړل.

هغه زياته کړې، دوی د ځمکني ترانسپورټ موضوع چې ګواکې ۷ ورځې کېږي لويې لارې د مېوو او سبزيجاتو چې زیانمنونکي دي، لېږدونکو موټرو بندې کړې دي، شريکه کړه.

صالح ويلي، موضوع به په ډېر جديت سره تعقيب شي او ټول هغه عناصر به چې خصوصي او یا هم دولتي سکټور کې په دغه اقتصادي سبوتاژ کې لاس لري، تر تعقیب لاندې ونیول شي.

نوموړي نن په خپل راپور کې ليکلي چې د دې ستونزې د هواري لپاره هلې ځلې پيل شوې او تر ډېره بريده دا ستونزه هواره شوه.